انجام درمان های دندان پزشکی با بررسی وضعیت جسمی و سلامت عمومی بدن فرد صورت می گیرد. در مواردی که فرد دچار بیماری خاصی از جمله دیابت باشد، وضعیت درمان متفاوت خواهد بود. ایمپلنت یکی از درمان های گسترده برای جایگزینی دندان هاست که با سلامتی بدن بسیار در ارتباط است و می تواند در تعامل با دیابت بسیار خطرناک باشد. اما پاسخ به این سوال که آیا افراد دیابتی می توانند ایمپلنت کنند یا نه؟ محدود به یک جواب نیست. عوامل گسترده ای باید بررسی شوند و شرایط مختلفی در نظر گرفته شود که متخصص تایید کند انجام ایمپلنت برای فرد دیابتی امکان پذیر می باشد. در صورت انجام ایمپلنت در این افراد نیاز به رعایت نکات مراقبتی قبل و بعد از درمان به صورت ویژه می باشد.
ایمپلنت دندان چیست؟
به صورت عمومی می توان ایمپلنت را بهترین روش درمان دندان های پوسیده، خراب شده، کشیده شده و … دانست که در آن با کمک پایه های تیتانیومی، تاج دندان های جدید برای فرد قرار داده می شود. این پایه ها درون استخوان فک قرار می گیرند پس در محیط دندان، لثه و فک زخم هایی ایجاد می گردد. روش های انجام ایمپلنت به صورت تک پایه، چند پایه، برای یک دندان یا برای چندین دندان می باشد که در مواردی کل دندان های یک فک را پوشش می دهد.
دیابت چیست؟
ابتلا به این بیماری فرآیند تولید انرژی را در بدن فرد دچار اختلال می کند و خروجی مواد مغذی دریافتی برای ایجاد انرژی بیشتر با تولید گلوکز (قند) همراه است. این میزان از قند خون فراتر از حالت طبیعی می باشد و دیگر انسولین تولید شده توسط بدن قادر به انتقال قند موجود در خون به سلول ها نمی باشد. عدم انتقال قند خون به بافت سلول ها و باقی ماندن آن در خون، سبب مشکلات و بیماری های مختلفی می گردد. از جمله اینکه بهبود زخم ها به سختی انجام می شود و در مواردی به عفونت منجر می شود.
دلیل ناسازگاری ایمپلنت و دیابت چیست؟
حالا که با این دو مقوله آشنا شدیم با کمی دقت متوجه می شویم که ایمپلنت با ایجاد زخم همراه است و دیابت عاملی برای خوب نشدن زخم هاست. زمانی که متخصص پایه های ایمپلنت را درون فک قرار می دهد نیاز به ۶ ماه زمان است که در جای خود ثابت شوند و با استخوان فک پیوند برقرار کنند. حالا دیابت مانع بهبود سریع و انجام این پیوند است و زمانی است که ناسازگاری بین آنها اتفاق می افتد.
اتفاقی که در افراد مبتلا به دیابت می افتد به این شکل است که با افزایش میزان گلوکز در خون فعالیت گلبول های سفید دچار اختلال می شوند. گلبول های سفید عامل ایمنی و ترمیم بدن می باشند با اختلال در عملکرد آنها سیستم ایمنی بدن از انجام وظایف خود باز می ماند. حالا زمانی است که باکتری ها در محیط زخم ترمیم نشده فعالیت بیشتری می کنند و محل زخمی که برای کاشت ایمپلنت جراحی شده است به خوبی درمان نمی شود.
دو عامل دیگر توسط دیابت سبب عدم بهبود زخم ها می شوند یکی کند شدن گردش خون و نرسیدن مواد مغذی به محل زخم و دیگری ایجاد آسیب در عصب ها و بی حس شدن محل زخم است. در این حالت فرد بخاطر عدم احساس درد، نکات مراقبتی را رعایت نمی کند و برای درمان اقدام نمی کند. از طرفی بی ملاحظه بودن سبب می شود فشار بیشتری به محل زخم وارد گردد و شرایط وخیم تر شود.
در مواردی گزارش شده است که کاهش سرعت بهبود زخم و اعمال فشار بر اثر بی حسی به ناحیه جراحی ایمپلنت، باعث ایجاد عفونت در این ناحیه شده است. دیابت عامل موارد دیگری چون کاهش تولید کلاژن و هورمون رشد، کاهش عروق خونی جدید و … می شود.
آیا امکان انجام ایمپلنت برای افراد دیابتی وجود دارد؟
در کنار تمام موارد بررسی شده و شرایط ویژه ای که این بیماری دارد، زیر نظر بهترین متخصص، فرد دیابتی می تواند برای انجام ایمپلنت اقدام کند. برای انجام ایمپلنت نیاز است که وضعیت قند خون کاملا بررسی شود، اقدامات مخصوص جهت پایداری و کنترل قند خون در مدت کافی قبل از ایمپلنت صورت بگیرد. سطح قند خون، میزان هموگلوبین ای وان سی ( HbA1C)، بررسی نتایج آزمایش خون شامل عدم وجود عفونت، بررسی وضعیت دندان و فک و …. از مواردی است که متخصص ایمپلنت قبل از انجام درمان باید به طور دقیق آنها را تحت نظر داشته باشد.
در مواردی که شرایط قند خون کنترل نشده باشد، متخصص دندانپزشکی فرد را به پزشک مربوطه ارجاع می دهد تا شرایط درمانی قبل از انجام ایمپلنت طی گردد.
مراجعه به بهترین متخصص ایمپلنت
شرایط فرد دیابتی به مراتب حساس و ویژه می باشد و باید با دقت بالا بهترین متخصص ایمپلنت را انتخاب کند و برای انجام معاینه اولیه و دریافت مشاوره کامل وقت بگیرد. زمانی که متخصص علائم حیاتی، نتایج آزمایش ها و هم چنین معاینه دندان و فک را انجام دهد به طور دقیق و کامل می تواند بگوید که تحت چه شرایط و مراقبت هایی امکان انجام ایمپلنت برای مراجعه کننده فراهم می باشد یا خیر؟
مراقبتهای قبل از ایمپلنت برای افراد دیابتی
بخاطر تاثیرات مستقیم بیماری دیابت بر روی محیط های جراحی و زخم ها مانند جراحی ایمپلنت، نیاز است که افراد دارای این بیماری قبل از درمان مراقبت های زیر را انجام دهند:
- کنترل کامل قند خون از چندین هفته مانده به عمل جراحی
- مصرف دارو زیر نظر متخصص و با مشاوره او
- کنترل برنامه غذایی به صورت دقیق و تحت مشاوره متخصص
- کنترل کامل دز مصرفی انسولین برای افرادی که از این دارو استفاده می کنند توسط پزشک مربوطه
تمام موارد بالا باید زیر نظر پزشک و همچنین متخصص تغذیه صورت بگیرد. از اقدامات خودسرانه پرهیز کنید و تمام نکات مراقبتی که به صورت ویژه برای شما توسط متخصص تجویز می گردد را رعایت نمایید.
برای اطلاعات بیشتر: آیا با وجود پوکی استخوان می توان ایمپلنت کاشت؟
مراقبت های بعد از ایمپلنت برای افراد دیابتی
به همان میزان که مراقبت های قبل از درمان اهمیت دارد، مراقبت های بعد از درمان ایمپلنت تا مدت بهبودی کامل و ایجاد پیوند بین ایمپلنت و استخوان فک ضروری و الزامی است، چرا که عدم رعایت این مراقبت ها احتمال عدم خوب شدن زخم و ایجاد عفونت را افزایش می دهد.
- در مورد زخم ایمپلنت خود صبور باشید و بدانید که طول درمان شما زیاد است.
- کنترل مرتب و منظم قند خون چرا که امکان ایجاد تغییر سطح قند خون با توجه به عوامل گسترده ای مانند مصرف دارو، تغذیه، استرس، درد و … وجود دارد.
- به صورت مرتب به متخصص خود مراجعه کنید تا وضعیت ایمپلنت معاینه شود و مواردی مانند عفونت، داغی، تورم، درد یا بی حسی به صورت دقیق معاینه گردد.
- برنامه کنترلی تغذیه خود را در دوران ترمیم ایمپلنت نیز به صورت کامل رعایت کنید.
- بهداشت و نظافت محیط ایمپلنت را حفظ کنید.
- از خوردن خوراکی های سفت و خشک که ممکن است به لثه و اطراف ایمپلنت آسیب وارد کند خودداری کنید.
عوارض ایمپلنت در افراد دیابتی
در افراد دیابتی احتمال ایجاد عوارض بیشتر از افراد عادی است و در صورت عدم مراجعه به متخصص با تجربه و حرفه ای و یا متخصصی که دانش کاملی در زمینه ایمپلنت افراد دیابتی داشته باشد، ممکن است این عوارض با شدت بیشتری نمایان شوند. مهمترین عوارض شامل عدم نتیجه کاشت ایمپلنت و ایجاد عفونت می باشد.
اگر نکات مراقبتی قبل و بعد از درمان به همراه معاینات تخصصی انجام نشده باشد، ممکن است پیوند ایمپلنت با استخوان فک صورت نگیرد و در جای خود محکم نشود. در این موارد امکان انجام کامل درمان وجود ندارد و ایمپلنت قادر به نگهداری تاج دندان نمی باشد. این عارضه با عنوان شکست جراحی ایمپلنت نیز شناخته می شود.
عفونت نیز تحت تاثیر کاهش مواد غذایی، طولانی شدن ترمیم زخم، رشد باکتری ها و … ایجاد می گردد و با سرعت بالایی گسترش می باید. این مورد نیز توسط متخصص تا مقدار زیادی قابلیت کنترل دارد.
برای افراد دیابتی از چه روش های کاشت ایمپلنت استفاده می شود؟
متخصص با توجه به شرایط فک و دندان های بیمار و وضعیت قند خون او می تواند از روش های زیر استفاده کند :
- روش مینی ایمپلنت دندان : این مورد به صورت جزیی و برای تک دندان انجام می شود، اما نسبت به حجم دندان و ایجاد جراحی برای فقط یک دندان معمولا برای افراد دیابتی توصیه نمی گردد.
- روش چهار پایه (همه روی چهار پایه) : اگر همه دندان های فک از بین رفته باشد با قرار گذاری ۴ پایه ایمپلنت امکان سوار سازی یک دست دندان کامل بر روی فک فراهم می شود. با توجه به میزان گستردگی درمان و تعداد کم ریشه، این روش بسیار استفاده دارد و آسیب کمی نیز به مراجعه کننده دیابتی وارد می کند.
تعویض یک دندان و ایمپلنت یک روزه نیز دیگر روش ها هستند که استفاده می شود، اما بهترین نتیجه را همان روش همه روی چهار فراهم می آورند.
هزینه ایمپلنت برای افراد دیابتی
دانش و توانایی متخصص، شرایط بیماری، میزان دندان های از بین رفته، نوع ایمپلنت، روش انجام ایمپلنت و … از جمله مواردی هستند که در هزینه نهایی اثرگذار می باشند و باید بدانید که با توجه به طولانی تر شدن فرآیند درمان، مراقبت های قبل از ایمپلنت و بعد از آن و عوامل دیگر هزینه درمان ایمپلنت در افراد دیابتی با سایر مراجعین متفاوت می باشد.
سوالات پر تکرار
طولانی شدن درمان و تضعیف محل جراحی در مقابل باکتری ها مهمترین دلایل ایجاد عفونت دندان و در نتیجه شکست درمان ایمپلنت می باشد.
برای این افراد تقریبا دو برابر زمان معمول می باشد. در سایر مراجعین فرآیند پیوند حدود ۶ ماه طول می کشد که در افراد دیابتی تا نزدیک ۱۲ ماه نیز بوده است.
بله در حالت کلی و با کنترل سطح قند خون امکان پذیر است، ولی شرایط بسیار گسترده ای دارد که در این مطلب به آن پرداختیم.
دیابت یک بیماری خاص و خطرناک است که عدم کنترل آن نه تنها در شرایط ایمپلنت که در سایر موارد نیز خطر آفرین است. صادقانه می توان گفت که انجام ایمپلنت برای فرد دیابتی روش درمانی مناسبی نمی باشد و باید در موارد خاص انجام گردد.
خطرات، عوارض و مشکلات زیادی که برای این افراد در اثر ایمپلنت ممکن است بوجود بیاد از جمله، شکست جراحی، عفونت شدید، ماندگاری همیشه زخم لثه و دهان، افزایش سطح قند خون در طول درمان و … مانع آن می شود که متخصص اقدام به درمان نماید و این افراد نمی توانند از درمان ایمپلنت استفاده کنند.
