در این روزها که انجام امور مربوط به دهان و دندان با قیمت های بالایی صورت می گیرد؛ بنابراین انجام مراقبت های دندانی، مخصوصا از همان دوران کودکی ضروری است.
ارتودنسی پیشگیری چیست؟
ارتودنسی پیشگیری در کودکان، شاخه ای از دندانپزشکی است که مشکلات جزئی دندانی و فکی در کودکان را بررسی کرده و به درمان آن می پردازد. این کار معمولاً در سنین بین ۷ تا ۹ سالگی انجام می گیرد. ارتودنسی پیشگیری همانطور که از نام آن مشخص است، به پیشگیری از مشکلات دندانی پرداخته و رشد فک و دندان ها را به سمت درستی هدایت می کند. همچنین می تواند از بسیاری از مشکلات ارتودنسی که ممکن است در آینده برای کودک رخ دهد، جلوگیری نماید. از مزایای این روش می توان به بهبود تنفس، بهبود بلع، افزایش اعتماد به نفس کودک و … اشاره نمود.
انواع مشکلات ارتودنسی در کودکان
انواع مشکلات ارتودنسی کودکان عبارتند از:
- شلوغی دندان ها (Crowding): شلوغی دندان ها، یکی از شایع ترین مشکلات ارتودنسی در کودکان است. در این حالت، فضای کافی برای جایگیری تمام دندان ها در فک وجود ندارد و دندان ها به صورت فشرده و نامنظم در کنار هم قرار می گیرند. این امر می تواند منجر به مشکلات جویدن، تنفس، صحبت کردن و حتی اعتماد به نفس پایین در کودکان شود.
- فواصل دندانی (Spacing): در مقابل شلوغی دندان ها، فواصل دندانی مشکلی است که به وجود فضاهای خالی و غیرطبیعی بین دندان ها اشاره دارد. این فضاها می توانند محل تجمع جرم و پلاک شده و به بهداشت دهان و دندان آسیب برسانند. همچنین فواصل دندانی، گاه باعث مشکلات زیبایی و جویدن در کودکان می شود.
- اوربایت (Overbite): اوربایت به وضعیتی گفته می شود که در آن، دندان های پیشین فک بالا بیش از حد جلو آمده و بر روی دندان های پیشین فک پایین قرار می گیرند. این مشکل می تواند باعث فرسایش دندان ها، مشکلات مفصلی و ظاهری نامناسب در کودکان شود.
- آندربایت (Underbite): در آندربایت، دندان های پیشین فک پایین، جلوتر از دندان های پیشین فک بالا قرار می گیرند. این مشکل می تواند باعث مشکلات جویدن، صحبت کردن و درد در ناحیه فک شود.
- کراس بایت (Crossbite): کراس بایت به وضعیتی گفته می شود که در آن، برخی از دندان های فک بالا در پشت دندان های هم ردیف خود در فک پایین قرار می گیرند. این مشکل می تواند باعث ساییدگی دندان ها، مشکلات جویدن و ظاهری نامناسب در کودکان شود.
- مشکلات فکی (Jaw Problems): علاوه بر مشکلات مربوط به قرارگیری دندان ها، ناهنجاری های فکی نیز در ارتودنسی کودکان حائز اهمیت هستند. این مشکلات شامل عدم تناسب اندازه فک بالا و پایین، جلوزدگی یا عقب ماندگی فک و ناهنجاری های مفصل فکی می شود.
- عادات دهانی نامناسب: برخی از عادات دهانی نامناسب مانند مکیدن انگشت، فشردن دندان ها به هم و تنفس دهانی، می توانند در بروز یا تشدید مشکلات ارتودنسی در کودکان نقش داشته باشند. باید بدانید این عادت نامناسب چه تاثیراتی دارند.
برای اطلاعات بیشتر: تاثیر مک زدن انگشت بر دندان کودکان
روش های ارتودنسی پیشگیری در کودکان
روش های مختلفی برای ارتودنسی پیشگیری در کودکان وجود دارد که توسط متخصص ارتودنسی با توجه به نیازهای خاص هر کودک انتخاب می شود. برخی از رایج ترین این روش ها عبارتند از:
- آپارات های فضانگهدار: این آپارات ها برای حفظ فضای خالی دندان های شیری که زودتر از موعد افتاده اند، استفاده می شوند تا فضای کافی برای رویش دندان های دائمی ایجاد شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره فضا نگهدار دندان کودکان کلیک کنید.
- هدایت کننده های رویش دندان: این دستگاه ها برای هدایت رشد دندان های دائمی به موقعیت صحیح استفاده می شوند.
- کشنده های دندانی: این دستگاه ها برای ایجاد فضای بیشتر در قوس دندانی و مرتب کردن دندان های شلوغ استفاده می شوند.
- دستگاه های فانکشنال: این دستگاه ها برای اصلاح ناهنجاری های فکی و بهبود عملکردهای دهانی مانند جویدن و بلعیدن استفاده می شوند.
بهترین سن برای شروع ارتودنسی پیشگیرانه
بهترین زمان برای شروع ارتودنسی پیشگیری در کودکان، زمانی است که کودک حدود ۷ تا ۸ ساله باشد. در این سن، دندان های دائمی شروع به رویش می کنند و متخصص ارتودنسی می تواند به طور دقیق تر مشکلات احتمالی را تشخیص دهد. با این حال، معاینه زودهنگام تر، در سن ۴ تا ۵ سالگی نیز می تواند مفید باشد.
زیرا به متخصص ارتودنسی اجازه می دهد تا روند رشد فک و دندان را رصد کرده و در صورت نیاز، اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام دهد. توصیه می شود که همه کودکان برای اولین بار، در سن ۷ سالگی توسط یک متخصص ارتودنسی معاینه شوند. با این حال، اگر هر یک از علائم هشداردهنده ذکر شده در بالا را مشاهده کردید، باید فرزند خود را زودتر برای ارزیابی ببرید.
برای اطلاعات بیشتر: سن مناسب ارتودنسی
آیا همه کودکان به ارتودنسی پیشگیرانه نیاز دارند؟
نیاز به ارتودنسی پیشگیری در کودکان، در هر کودک با توجه به شرایط خاص دهان و دندان او متفاوت است. به طور کلی، کودکانی که در معرض خطر ابتلا به مشکلات دندانی و فکی هستند، به احتمال زیاد نیاز به این نوع درمان دارند. این موارد شامل موارد زیر است:
- ناهنجاری های دندانی: شلوغی دندان ها، دندان های نهفته، دندان های کج یا چرخیده، فواصل زیاد بین دندان ها و بیرون زدگی یا عقب رفتگی دندان ها
- ناهنجاری های فکی: عدم تناسب فک بالا و پایین، کوچک بودن فک و یا مشکلات مربوط به مفصل فکی، جلوزدگی فک (اوربایت) یا عقب رفتگی فک (اندربایت)
- عادات دهانی نامناسب: مکیدن انگشت شست یا پستانک، تنفس دهانی، دندان قروچه، جویدن ناخن و یا فشار دادن زبان به دندان ها، مشکلات در جویدن، گاز گرفتن یا صحبت کردن
- سابقه خانوادگی مشکلات دندانی و فکی: اگر یکی از والدین یا هر دوی آنها در دوران کودکی مشکلات دندانی و فکی داشته باشند، احتمال ابتلای کودک به این مشکلات نیز افزایش می یابد. از دست دادن زود هنگام یا دیر هنگام دندان های شیری: این امر می تواند بر فضای لازم برای رشد دندان های دائمی تأثیر بگذارد
- رشد نامتناسب صورت: عدم تقارن صورت یا انحراف خط وسط صورت
تشخیص زودهنگام مشکلات دندانی و فکی در کودکان، می تواند به طور قابل توجهی به جلوگیری از مشکلات پیچیده تر در آینده کمک کند. حال ممکن است برای بسیاری از والدین این سوال پیش بیاید که آیا کودک ما نیاز به ارتودنسی پیشگیرانه دارد یا خیر؟ بر اساس مواردی که گفتیم، باید ببینید فرزند شما علائم مربوطه را دارد یا نه! در صورت وجود هر یک از علائم، بهتر است زودتر با یک متخصص ارتودنسی مشورت نمایید. حال باید بدانید که بهترین متخصص ارتودنسی چه خدمات مهمی به شما ارائه می دهد که دندان پزشک معمولی نمی توان به شما کمکی در آن زمینه بکند.
اهمیت دندان شیری در ارتودنسی پیشگیری
دندان های شیری، نقشی فراتر از زیبایی دارند. این پیشگامان کوچک، مسیر را برای رویش صحیح دندان های دائمی هموار می کنند و در سلامت دهان و دندان و رشد فک و صورت کودکان نقشی اساسی ایفا می کنند. از این رو، آشنایی با اهمیت دندان شیری در ارتودنسی پیشگیری، مهم خواهد بود. یکی از وظایف کلیدی دندان های شیری، نگهداری از فضای کافی برای رویش دندان های دائمی است.
هر دندان شیری، مانند یک علامت گذاری عمل می کند و به دندان های دائمی که در زیر لثه در حال رشد هستند، نشان می دهد که در کجا باید قرار بگیرند. فرض کنید که دندانی شیری به دلیل پوسیدگی یا ضربه، زودتر از موعد از دست برود. در این صورت، دندان های مجاور تمایل دارند به سمت فضای خالی حرکت کنند و جایگاه را برای دندان دائمی تنگ تر کنند.
بیشتر بدانید: مراحل رشد دندان شیری چگونه است؟
این امر می تواند منجر به کمبود فضا، شلوغی دندان ها، نامرتبی دندان ها و مشکلات بایت شود. علاوه بر حفظ فضا، دندان های شیری نقش های مهم دیگری نیز در رشد و تکامل کودکان ایفا می کنند؛ نقشه هایی مانند جویدن و خوردن، تکلم و شکل گیری صحیح برخی از اصوات در گفتار کودکان، رشد صحیح فک و صورت، شکل گیری استخوان ها و عضلات مرتبط با جویدن و صحبت کردن، اعتماد به نفس و داشتن لبخندی زیبا.
حال با توجه به اهمیت فوق العاده دندان های شیری، حفظ سلامت آنها از طریق مراقبت های دهان و دندان منظم، نقشی اساسی در ارتودنسی پیشگیری ایفا می کند. معاینات دوره ای توسط دندانپزشک کودکان، از سنین پایین، به تشخیص زودهنگام مشکلات دندانی و درمان آنها کمک می کند و از بروز بسیاری از مشکلات ارتودنسی در آینده پیشگیری می کند.
اهمیت مراجعه به ارتودنتیست برای مسائل موقعیت دندان ها
در این بخش می خواهیم به بررسی دلایل متعددی بپردازیم که چرا برای حل مشکلات مربوط به موقعیت دندان ها، فقط باید به یک ارتودنتیست مراجعه کرد.
- تخصص و دانش عمیق: ارتودنتیست ها، دندانپزشکانی هستند که پس از گذراندن دوره های تخصصی چند ساله، به طور خاص بر روی تشخیص، پیشگیری و درمان ناهنجاری های دندانی و فکی تمرکز دارند. این تخصص عمیق، به آنها دانش و مهارت لازم برای ارائه طیف وسیعی از درمان های ارتودنسی، از جمله بریس های فلزی، سرامیکی، نامرئی و دستگاه های ارتودنسی فانکیونال را می دهد.
- تجربه و مهارت: ارتودنتیست ها با معاینه و درمان هزاران بیمار در طول دوران حرفه ای خود، تجربه و مهارت بی نظیری در تشخیص دقیق مشکلات دندانی و فکی و انتخاب بهترین روش درمانی برای هر بیمار کسب می کنند. این تجربه، به آنها کمک می کند تا پیچیده ترین موارد را نیز با موفقیت درمان کنند.
- دیدگاه جامع: برخلاف دندانپزشکان عمومی که فقط بر روی سلامحت تک تک دندان ها تمرکز می کنند، ارتودنتیست ها به کل سیستم دهان و دندان، از جمله فکین، عضلات و مفاصل جونده توجه می کنند. این دیدگاه جامع، به آنها کمک می کند تا نه تنها ظاهر دندان ها را مرتب کنند، بلکه عملکرد صحیح سیستم جویدن و تنفس را نیز ارتقا دهند.
- استفاده از تجهیزات پیشرفته: ارتودنتیست ها از جدیدترین و پیشرفته ترین تجهیزات و فناوری ها، برای تشخیص و درمان ناهنجاری های دندانی و فکی استفاده می کنند. این تجهیزات به آنها کمک می کند تا درمان ها را با دقت و ظرافت بیشتری انجام دهند و به نتایج مطلوب تری دست یابند.
- ارائه برنامه درمانی شخصی سازی شده: هیچ دو لبخندی شبیه به هم نیستند و هر بیمار، نیازها و شرایط خاص خود را دارد. ارتودنتیست ها با در نظر گرفتن سن، سلامت دهان و دندان، سبک زندگی و ترجیحات هر بیمار، برنامه درمانی منحصر به فردی را برای او طرایها و می کنند.
- نظارت و پیگیری مستمر: در طول دوره درمان ارتودنسی، ارتودنتیست به طور مرتب وضعیت دندان پیشرفت درمان را بررسی می کند و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را انجام می دهد. این نظارت و پیگیری مستمر، به تضمین نتایج مطلوب و پایدار کمک می کند.
- تنوع روش های درمانی: ارتودنتیست ها طیف وسیعی از روش های درمانی را برای اصلاح موقعیت دندان ها ارائه می دهند؛ از جمله بریس های فلزی، سرامیکی، نامرئی، دستگاه های ارتودنسی فانکسیونال و جراحی فک و صورت. این تنوع روش های درمانی، به آنها امکان می دهد تا برای هر بیمار، مناسب ترین روش را انتخاب کنند.
- ارائه خدمات پس از درمان: ارتودنتیست ها حتی پس از اتمام دوره درمان، به ارائه خدمات به بیماران خود ادامه می دهند. آنها به بیماران خود در حفظ نتایج درمان و پیشگیری از بازگشت ناهنجاری های دندانی و فکی کمک می کنند.
مزایا و فواید تشخیص زود و درمان ارتودنسی پیشگیری
آرایش دندان ها و فکین نامنظم که به عنوان مال اکلوژن شناخته می شود، مشکلی شایع است که بر میلیون ها نفر در سراسر جهان تأثیر می گذارد. در حالی که بسیاری از افراد تصور می کنند ارتودنسی فقط برای بزرگسالان جوان یا نوجوانان است، تشخیص و درمان زودهنگام می تواند مزایای قابل توجهی برای کودکان در هر سنی داشته باشد. مزایای ارتودنسی پیشگیرانه شامل موارد زیر می شوند:
- سلامت بیشتر دهان و دندان: اصلاح تراز دندان ها می تواند به تمیز کردن آسان تر آنها و کاهش خطر پوسیدگی دندان، انواع بیماری های لثه و سایر مشکلات دهان و دندان کمک کند. مال اکلوژن شدید می تواند منجر به فرسایش غیرطبیعی دندان ها، مشکلات جویدن و صحبت کردن و حتی از دست دادن دندان شود. ارتودنسی پیشگیرانه به جلوگیری از این مشکلات و حفظ سلامت دهان و دندان در طول زندگی فرد کمک می کند.
- ظاهر زیبا: داشتن لبخندی صاف و زیبا می تواند اعتماد به نفس فرد را به طور قابل توجهی افزایش دهد. کودکان و نوجوانانی که به دلیل مشکلات دهان و دندان مورد تمسخر قرار می گیرند، ممکن است در مدرسه و روابط اجتماعی خود با مشکلاتی روبرو شوند. ارتودنسی پیشگیرانه می تواند به بهبود ظاهر آنها و افزایش عزت نفس آنها کمک کند.
- عملکرد بهتر: برخی از مشکلات مال اکلوژن می توانند بر جویدن، صحبت کردن و حتی تنفس فرد تأثیر بگذارند. ارتودنسی پیشگیرانه به بهبود عملکرد دهان و فک و افزایش کیفیت زندگی فرد کمک می کند.
- کاهش هزینه های درمان: تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات دهان و دندان، معمولاً آسان تر و کم هزینه تر از درمان در مراحل بعدی زندگی است. در برخی موارد، ارتودنسی پیشگیرانه می تواند به طور کامل از نیاز به درمان ارتودنسی در آینده جلوگیری کند.
بیشتر بدانید: مراقبت های لازم ارتودنسی در طول درمان
سخن پایانی
در این مقاله در مورد ارتودنسی پیشگیری در کودکان صحبت کردیم. اما دقت کنید که این متن فقط برای اطلاع رسانی بچده و جایگزین مشاوره با متخصص ارتودنسی نیست. برای تشخیص و درمان مشکلات دندانی و فکی کودک خود، حتما به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
