بیماری های دهان و دندان در کودکان بسیار گسترده و رایج است. از بیماری های بسیار شایع در کودکان سیاهی لثه است که در نواحی بالا دندان کودکان سیاهی دیده می شود. سیاهی لثه در کودکان مورد ترسناکی نیست اما باید علت و زمینه آن تشخیص داده شود و جهت درمان اقدام گردد.
در کودکان هم بهداشت دهان به خوبی رعایت نمی شود، هم مصرف داروهای مختلف بر روی دندان ها و لثه ها اثر گذار است. از طرفی در سنین کودکی دندان های شیری بعد از اتمام عمر خود می افتند و دندان های دائمی جایگزین آنها می شوند. از دیگر عوامل اثر گذار بر روی لثه در کودکان می توان به ضربه و افتادن کودک اشاره کرد. فشارهای مختلفی که به ناحیه دندان و لثه وارد می شود، می تواند باعث سیاه شدن لثه در کودک شود.
چه دلایل باعث سیاهی لثه کودکان می شوند؟
سیاه شدن لثه اصلاحی است که به تغییر رنگ لثه گفته می شود و صرفا کلمه سیاهی مطرح نیست. گاهی ممکن است این تغییر رنگ به سمت کبودی و رنگ های دیگر پیش برود. دلایل چنین اتفاقی در کودکان عبارتند از:
۱- مصرف دارو:
داروهای زیادی در دوران رشد، برای کودکان تجویز می گردد که خیلی از آنها برای کودک ضروری می باشند. با این حال اثر گذاری برخی از آنها بر روی لثه یکی از رایج ترین دلایل تیره شده لثه می باشد. داروهای برطرف کننده عفونت از جمله آنتی دپرسان (Antidepresan)، آنتی هیستامین ها و تتراسیکلین ها در این دسته قرار می گیرند.
۲- بیماری های لثه:
عدم رعایت بهداشت در دهان، سبب تجمع پلاک های باکتریایی بر روی سطح لثه کودک می شود. این پلاک ها در ادامه به روی سطح دندان نیز گسترش می یابند و عاملی برای پوسیدگی دندان نیز هستند. تجمع پلاک ها روی لثه ها بیماری هایی مانند پریودنتیت و التهاب لثه را به همراه خواهد داشت که از نشانه های آنها می توان به ایجاد نارسایی در لثه و در نهایت سیاهی لثه در کودکان اشاره کرد.
۳- تاثیرات ژنتیکی:
هیپرپیگمانتاسیون لثه از جمله مواردی است که سبب می شود تولید ملانین در پوست لثه افزایش یابد و در خیلی موارد به صورت ژنتیکی به کودک منتقل می گردد. افزایش ملانین در سطح لثه سبب سیاهی و تیرگی آن خواهد بود. این نوع سیاهی خطرناک نیست و فقط جنبه ظاهری آن می تواند برای فرد دردسر ساز باشد که توسط روش های درمانی مانند لیزر برطرف می گردد.
بیشتر مطالعه کنید: عفونت دندان چیست؟
۴- اعمال فشار زیاد:
این فشار می تواند تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله خوردن غذاهای سفت و سخت، استفاده از مسواک نامناسب با فشار بالا، نحوه جویدن خوراکی ها به شیوه نادرست، فشار ناشی از ناهنجاری های دهان و فک و … باشد. این نوع فشار ها در قسمت هایی عامل تورم و کبودی لثه می گردند.
۵- تغذیه:
برنامه غذایی و خوراکی هایی که کودک مصرف می کند تاثیر زیادی بر روی لثه و دندان او باقی می گذارد. اگر این برنامه غذایی در برگیرنده مقدار زیادی قند باشد شرایط برای تجمع پلاک ها مهیا می گردد و افزایش تراکم آنها نیز تیرگی لثه را ایجاد خواهد کرد.
۶- آسیب های فیزیکی:
دوران کودکی سرشار از لحظات پر هیجانی است که کودک برای کشف دنیای اطراف تحرک زیادی از خود نشان می دهد. گاهی این تحرکات همراه با آسیب هایی به نواحی مختلف بدن است که می تواند منجر به کبودی و سیاهی شود. اگر ضربه به ناحیه فک و دهان وارد شود، سیاهی در لثه ها نیز اتفاق می افتد.
راه های جلوگیری از سیاهی لثه در کودکان
شناخت دلایل ایجاد این سیاهی کمک زیادی به ما می کند که بدانیم با حذف علت آنها می توانیم مانع سیاه شدن لثه کودک خود شویم. در این زمینه مهم ترین اقدامات که با اهمیت ترین آنها هم به حساب می آید برنامه غذایی مناسب و سالم در کنار رعایت بهداشت دهان در بالاترین سطح است.
در صورتی که کودک دچار ناهنجاری فک و دهان است به نحوی که در زمان حرف زدن یا غذا خوردن به لثه و دندان های او فشار زیادی وارد می شود برای درمان به متخصص ارتودنسی نیز می توان مراجعه کرد.
تغییر رنگ های اولیه را جدی بگیریم و با مراجعه به متخصص از دائمی شدن و ماندگاری آن جلوگیری کنیم.
مراقبت از کودک در فعالیت های مختلف، محیط سالم برای بازی، همراهی او در هیجانات و مانع شدن از ورود آسیب و ضرب خوردگی نیز کمک زیادی می کند تا مانع ایجاد سیاهی لثه در کودک شویم.
بیشتر مطالعه کنید: جرمگیری لثه چگونه انجام می شود؟
راه های درمان سیاهی لثه
روش درمانی که برای از بین بردن سیاهی لثه در کودکان در نظر گرفته می شود متناسب با دلایل ایجاد این بیماری می باشد.
- رعایت بهداشت : در صورت تشکیل سیاهی دندان بر اثر عدم رعایت بهداشت، اولین قدم انجام مسواک دندان کودکان به صورت مرتب می باشد. البته باید کاملا درست و اصولی و با مسواک مناسب انجام شود.
- مراجعه به دندانپزشکی: سیاهی لثه را باید جدی گرفت و برای تشخیص ریشه و دلیل اصلی آن نیاز است که به متخصص دندانپزشکی مراجعه کنید. با معاینات اولیه و تشخیص ریشه بیماری، فرآیند درمان متناسب با آن انجام می شود.
- مدیریت برنامه غذایی کودکان : تغییر سبک تغذیه قبلی، کاهش مصرف قند، شکر، شکلات و نوشابه های گاز دارد، روش درمانی دیگری است که در زمینه سیاهی لثه ها بر اثر پلاک دندان متخصص تجویز می کند.
- رفع سیاهی لثه در اثر ضربه و حادثه : در سیاهی لثه که بر اثر ضربه بوجود آمده و همراه با التهاب است، استفاده از خنک کننده می تواند موثر باشد.
- درمان در اثر فشار با ارتودنسی : اگر متخصص دندانپزشکی تشخیص دهد که سیاهی لثه ها در کودکان ناشی از فشار زیاد بر روی دندان و لثه است و این فشار تحت تاثیر مشکلات و ناهنجاری های دندان و فک باشد، از طریق درمان ارتودنسی به درمان اقدام می کند.
- درمان مشکلات پوستی : استرس، مشکلات پوستی، مشکلات هورمونی و … از دیگر شرایطی است که با خود تغییر رنگ لثه را در کودکان به همراه دارند و در مواردی نیاز به معاینه توسط متخصص پوست وجود خواهد داشت.
سوالات متداول
آیا سیاهی لثه کودکان خطرناک است؟
اینکه سیاهی لثه در کودکان تحت تاثیر کدام عامل ایجاد شده باشد، در میزان حساسیت و خطرناکی آن اثر گذار می باشد. در مواردی که مربوط به عدم رعایت بهداشت باشد، خطر زیادی نخواهد داشت. اما مواردی که ناشی از فعالیت پلاک ها، عفونت ها و … باشد می تواند مشکلات زیادی را بوجود آورد. پس نیاز است که حتما با مشاهده آن به متخصص مراجعه شود.
چه زمانی برای سیاهی لثه کودکان باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر به صورت ناگهانی سیاهی لثه برای کودکان ایجاد شود و متمرکز به یک محدوده خاص باشد باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید. در مواردی که سیاهی لثه به صورت پیوسته و در تمام نواحی دهان است، بیشتر مربوط به تغذیه و عدم رعایت بهداشت می باشد که نیاز است در سبک زندگی کودک تغییر ایجاد شود.
