یکی از روش های مناسب برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته یا نیمه از دست رفته، کاشت ایمپلنت دندان است. اما همه نمی توانند از این روش استفاده کنند. خیلی از افراد دارای محدودیت هایی هستند که مانع از کاشت ایمپلنت می شود. در ادامه کاندیدای نامناسب کاشت ایمپلنت را می توانید مطالعه نمایید.
کاندیدای نامناسب کاشت ایمپلنت
۱. محدودیت سنی
کودکان و نوجوانان نمی توانند ایمپلنت دندان بکارند. هیچوقت برای کاشت ایمپلنت دندان دیر نیست اما ممکن است زود باشد. بسیاری از افراد سالمند به اشتباه تصور می کنند دیگر ایمپلنت برای آنها دیر شده است اما این تصور اشتباه است. اگر شرایط آن را داشته باشید، سن بالا هیچ مانعی برای این کار نیست اما کودکان و نوجوانان نمی توانند این درمان را انجام بدهند. چون استخوان فک در این سنین هنوز در حال رشد و تغییر است و تا زمانی که به اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی (اوایل دهه بیست زندگی) برسید این رشد ادامه دارد.
برای اطلاعات بیشتر: محدوده سنی ایمپلنت دندان
۲. دخانیات
افرادی که زیاد سیگار می کشند ممکن است کاندیدای نامناسب کاشت ایمپلنت دندان باشند. هنگامی که برای کاشت ایمپلنت دندان مراجعه می کنید ممکن است از عادات زندگی شما مانند مصرف الکل و دخانیات سوال شود. چون الکل بر انعقاد خون تاثیر می گذارد که میتواند در جراحی مشکل ایجاد کند. سیگار و سایر دخانیات نیز بر اکسیژن رسانی به بافتها تاثیر می گذارند و گردش خون را کند می کنند. این باعث می شود التیام کندتر انجام شود و احتمال عفونت خیلی بیشتر شود.
علاوه بر این، سیگار و سایر محصولات تنباکو در عملکرد سیستم ایمنی اختلال ایجاد می کنند که این هم به نوبه خود خطر عفونت را افزایش می دهد.
با این حال اگر سیگار می کشید یا الکل مصرف می کنید به این معنی نیست که نمیتوانید ایمپلنت بکارید بلکه باید چند هفته پیش از جراحی مصرف را قطع کنید و تا چند هفته بعد نیز شروع نکنید تا بافتها جوش بخورند. همچنین باید به رعایت بهداشت دهان پایبند باشید.
۳. استخوان فک
اگر استخوان فک حجم یا تراکم کافی ندارد نمیتوانید ایمپلنت بکارید. شرایط استخوان فک نقش کلیدی در موفقیت ایمپلنت ایفا می کند. استخوان باید رشد کند و به پایه ایمپلنت جوش بخورد تا آن را ثابت در جای خود نگه دارد. اما اگر مدتی از کشیدن دندان گذشته باشد استخوان به سرعت شروع به تحلیل رفتن و ضعیف شدن می کند بنابراین ممکن است حجم زیادی از آن از دست برود و قابلیت کاشت ایمپلنت دیگر وجود نداشته باشد. در این شرایط باز هم میتوان این درمان را انجام داد به شرطی که پیش از آن با پیوند استخوان، قاعده و پشتیبان محکمی برای ایمپلنت فراهم نمایید.
در تصویر سمت چپ دهان و فک سالم را نشان می دهد و عکس وسط، دندان کشیده شده که جای آن خالی شده و باعث فرو رفتگی اندکی در گونه شده و در تصویر بعد، مدتی پس از کشیدن دندان، استخوان تحلیل رفته و باعث شده ارتفاع فکها کاهش یافته و صورت پیر و چروکیده شود.
برای اطلاعات بیشتر: پیوند استخوان فک برای کاشت ایمپلنت دندان
۴. سلامت دهان
اگر عفونت لثه یا عفونت دهانی دیگری دارید کاندیدای نامناسب کاشت ایمپلنت هستید. در این موارد باید ابتدا مشکل دهان و دندان را درمان کنید و سپس برای کاشت ایمپلنت اقدام نمایید.
۵. بارداری
ممکن است در بارداری نتوانید ایمپلنت بکارید. کارشناسان زنان باردار را تشویق می کنند به دنبال مراقبتهای بهداشتی درمانی دهان خود باشند از جمله تمیز کاری حرفه ای و جرمگیری و معاینه های منظم. اما در مورد درمانهای انتخابی مانند ایمپلنت توصیه می شود این کار پس از سه ماهه اول صورت بگیرد.
بیشتر بخوانید: ورم و التهاب لثه در بارداری
با این حال بیشتر جراحان ترجیح می دهند از بیمار بخواهند صبر کند تا بارداری اش تمام شود و سپس برای این درمان اقدام نماید. تحقیقات نشان می دهند استفاده از بی حسی موضعی در دوران بارداری هیچ ضرری ندارد اما بی حسی که برای کاشت ایمپلنت لازم است قوی تر است و ممکن است برای مادر یا جنین ضرر داشته باشد. همچنین نیاز به عکس برداری رادیولوژی که با اشعه ایکس صورت می گیرد را نیز باید در نظر بگیرید که در سه ماهه اول بارداری نباید انجام شود. بنابراین اگر میتوانید بهتر است تا بعد از زایمان صبر کنید.
۶. بیماری قلبی
اگر بیماری قلبی دارید یا سکته کرده اید پیش از کاشت ایمپلنت با پزشک خود مشورت کنید. جراحی ایمپلنت ممکن است با داروهایی که برای برخی بیماران قلبی تجویز می شود تعارض داشته باشد. اما باید بدانید بیماری قلبی عروقی مانع کاشت ایمپلنت دندان نمی شود. یک رویکرد کم تهاجمی تر برای کاشت ایمپلنت در بیماران قلبی توصیه می شود که به بیمار امکان می دهد بدون قطع مصرف طولانی مدت داروهای ضد انعقاد خون (داروهای رقیق کننده خون که برخی بیماران قلبی باید مصرف کنند) این جراحی دهان را پشت سر بگذارد.
در Journal of Oral Implantology دو مورد گزارش شده است که در آنها بدون نیاز به بریدن لثه جراحی صورت می گیرد. به این روش فلپ لِس می گویند. در این تکنیک به جای بریدن لثه و دسترسی به استخوان، لثه سوراخ می شود و ایمپلنت مستقیما از بافت نرم وارد استخوان می شود. در این پژوهش پتانسیل این روش اصلاحی برای کاهش خونریزی و طول مدت جراحی، درد پس از عمل و التهاب بافت نرم بررسی شد و نتایج موفقیت آمیز بود.
۷. دیابت
کسانی که دیابتشان تحت کنترل نیست ممکن است کاندیدای نامناسب کاشت ایمپلنت باشند. کاشت ایمپلنت برای بیماران دیابتی مانعی ایجاد نمی کند اما اگر دیابت دارید باید بدانید احتمال عدم موفقیت درمان در شما بیشتر از دیگران است. اگر دیابت تان تحت کنترل نیست نباید این جراحی را انجام دهید بلکه باید بیماری تان به سطحی از کنترل برسد که برای جراحی مطلوب باشد.
برای اطلاعات بیشتر: آیا افراد دیابتی می توانند ایمپلنت کنند؟
۸. پوکی استخوان
برخی از کسانی که پوکی استخوان دارند نمی توانند ایمپلنت دندان بگذارند.
بسیاری از کسانی که پوکی استخوان دارند نگران هستند آیا میتوانند ایمپلنت دندان بکارند یا هرگز این کار برایشان امکان پذیر نیست. این تصور گاهی درست و گاهی اشتباه است. روشهای مختلفی برای کاشت موفق ایمپلنت دندان در کسانی که پوکی استخوان دارند وجود دارد.
اگر استخوان فک تان زیاد تحلیل نرفته باشد ممکن است بتوانید مینی ایمپلنت بگذارید یا پیوند استخوان انجام بدهید تا استخوان فک تقویت شده و برای پشتیبانی ایمپلنت آماده شود.
پوکی استخوان در بسیاری از موارد نمیتواند مانع کاشت ایمپلنت شود. به نظر می رسد اگر بلافاصله پس از کشیدن دندان این پروتز را بکارید احتمال موفقیت آن بیشتر است. بنابراین هر چه زودتر اقدام کنید بهتر است.
همچنین بخوانید: مراقبت از ایمپلنت دندان بعد از جراحی
۹. پرتو درمانی سرطان
پرتو درمانی ممکن است کاشت ایمپلنت را با خطر مواجه سازد. پرتو درمانی (رادیوتراپی) که برای درمان سرطان صورت می گیرد، تا حد زیادی احتمال شکست درمان ایمپلنت را افزایش می دهد. تکنولوژی پیشرفته و پزشکی مدرن به ما کمک کرده است بتوانید پرتو درمانی را در یک ناحیه کوچک متمرکز کنیم تا بافتهای سالم کمتری صدمه ببیند. بنابراین اگر پرتو درمانی تان خیلی دورتر از ناحیه دهان انجام می شود، احتمالا می توانید ایمپلنت دندان بگذارید.
با این حال برای کسانی که در ناحیه سر یا گردن تحت درمان رادیوتراپی قرار دارند، احتمال صدمه دیدن فک بسیار زیاد است به طوری که احتمال شکست درمان ایمپلنت دو تا سه برابر دیگران است. شدت تشعشع نیز اهمیت زیادی در تعیین احتمال عدم موفقیت ایمپلنت دارد. هر چه ناحیه پرتو درمانی از دهان دورتر باشد، تاثیر آن بر موفقیت ایمپلنت کمتر است.
کسانی که مدتها پیش پرتو درمانی انجام داده اند، میتوانند اکنون جراحی کاشت ایمپلنت را پشت سر بگذارند اما همیشه چنین نیست. به همین علت حتما باید با دندانپزشک و پزشک پرتو درمانی خود در این زمینه صحبت کنید و نظر آنها را جویا شوید.
۱۰. شیمی درمانی
بیماران شیمی درمانی ممکن است نتوانند ایمپلنت بکارند. شیمی درمانی بر تراکم استخوان تاثیر می گذارد. شیمی درمانی ممکن است باعث پوکی استخوان شود که در آن مواد معدنی از استخوان جدا می شوند و تراکم استخوان کاهش می یابد. بیمارانی که در شیمی درمانی بیس فسفونات به صورت تزریق درون رگی دریافت می کنند، بیشتر در خطر پوکی استخوان فک هستند.
اطلاعات بیشتر در مورد درصد موفقیت کاشت ایمپلنت دندان
تراکم استخوان نقش مهمی در کاشت ایمپلنت ایفا می کند. اگر استخوان قوی نباشد نمیتواند ایمپلنت را نگه دارد و جوش بخورد. شیمی درمانی بر ساختار استخوان تاثیر می گذارد و اغلب باعث می شود استخوان ضعیف شود. احتمالا استخوان فک پس از پایان شیمی درمانی رشد کند و خود را بازسازی کند، باز هم ممکن است کمبود تراکم داشته باشد و نتواند ایمپلنت را نگه دارد.
از طرف دیگر شیمی درمانی بر سیستم ایمنی نیز تاثیر می گذارد. در درمانهای مقابله با سرطان سیستم ایمنی ضعیف می شود و احتمال عفونت افزایش می یابد. این به این معنی است که اگر کاشت ایمپلنت را بلافاصله پس از شیمی درمانی انجام بدهید، ممکن است بدنتان نتواند با عفونت مقابله کند و درمان با شکست مواجه شود.
از آنجایی که واکنش بدن هر کسی به شیمی درمانی متفاوت است، بسیار مهم است که پیش از کاشت ایمپلنت با پزشک خود و دندانپزشک ایمپلنت مشورت کنید تا مشخص شود میتوانید این درمان را پشت سر بگذارید یا نه.
در برخی موارد ممکن است لازم باشد صبر کنید و بعدا این کار را انجام دهید و گاهی ممکن است اصلا این درمان مناسب شما نباشد.
۱۱. ضعف سیستم ایمنی
کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نمیتوانند ایمپلنت دندان بکارند. ضعیف بودن سیستم ایمنی تاثیر جدی بر جوش خوردن بافتها و مقابله با باکتریها می گذارد در نتیجه میتواند موفقیت درمان ایمپلنت را به خطر بیندازد. اگر به هر دلیلی سیستم ایمنی تان ضعیف است ممکن است به راحتی دچار عفونت شوید و سخت تر از دیگران بهبود یابید. به همین علت توصیه می شود درمانهای پزشکی غیر ضروری را انجام ندهید.
۱۲. بیس فسفونات
کسانی که خیلی بیس فسفونات مصرف کرده اند ممکن است کاندیدای نامناسب کاشت ایمپلنت باشند. استئونکروز (مرگ استخوان) یکی از عوارض جانبی برخی داروهای تقویت کننده استخوان است که بسیاری از زنان برای درمان پوکی استخوان یا وضعیت خفیف تر آن یعنی استئوپنی مصرف می کنند.
این داروها معمولا با متوقف کردن فعالیت برخی سلولها در استخوان که استئوکلاست نام دارند، تاثیر می گذارند. استخوانها درست همانند پوست دائما در حال رشد و تجدید سلولی هستند. استئوکلاستها به عنوان بخشی از این فرآیند دائما سلولهای قدیمی استخوان را باز جذب می کنند و گروه دیگری از سلولها استخوان جدید تولید می کنند. داروهای پوکی استخوان بر عملکرد استئوکلاست ها تاثیر می گذارد و مانع بازجذب و تحلیل رفتن سلولهای استخوانی می شود.
اما اگر چه این اتفاق میتواند جلوی تحلیل رفتن استخوان را بگیرد، اما به نظر می رسد ممکن است جلوی جوش خوردن و ترمیم استخوان را هم بگیرد چرا که استئوکلاستها بخش مهمی از فرآیند ترمیم استخوان هستند.
در واقع داروهای درمان پوکی استخوان از جمله بیس فسفونات در حالت عادی خطری برای سلامت دهان ندارند و کسانی که این داروها را مصرف می کنند بیشتر از دیگران دچار نکروز یا مرگ استخوان نمی شوند بلکه فقط کسانی که دوز بالای این داروها را که در درمان سرطان به صورت تزریق درون رگی داده می شود، مصرف می کنند در خطر نکروز استخوان قرار می گیرند و نباید ایمپلنت دندان بگذارند.
برآورد می شود احتمال نکروز استخوان در کسانی که داروهای پوکی استخوان را به صورت خوراکی مصرف می کنند یک نفر در هر ده هزار نفر است و اگر این دارو را مدت طولانی نیست که (به صورت خوراکی) مصرف می کنید، ریسک نکروز استخوان در شما تنها یک در صد هزار است.
سخن آخر
اگر قصد کاشت ایمپلنت دندان را دارید، حتما با پزشک خود صحبت کنید و هر بیماری که دارید یا دارویی که مصرف می کنید را به اطلاع دندانپزشک برسانید.