کیست دندان به کیسه پر شده با مواد مایع یا نیمه جامد گفته می شود. کیستها معمولا در بافتهای نرم دهان و صورت تشکیل می شوند مانند لثه، لبها و حتی در فضای اطراف دندانهایی که هنوز کامل از فک بیرون نزده اند. این زایده ها معمولا غیر سرطانی هستند اما ممکن است تهاجمی شده و مشکلات متعددی برای بافتها و استخوانهای اطراف به وجود بیاورند.
کیستهای دهان معمولا به صورت زایده های غیر عفونی شروع می شوند اما ماهیت التهابی کیست به مرور تاثیر گذاشته و باعث می شود پالپ (بخش مرکزی دندان) مرده و تورم ایجاد شود. با بزرگتر شدن اندازه کیست، مقدار زیادی فشار به استخوان اطراف دندان وارد می آید. این فشار باعث تحلیل رفتن و تخریب استخوان اطراف دندان می شود و میتواند به کشیدن دندان منجر شود.
علائم و نشانه های کیست های دهان چیست؟
کیست دهانی که هنوز عفونت نکرده نشانه ای بروز نمی دهد. هنگامی که کیست به اندازه ای بزرگ می شود که علائم ایجاد کند، معمولا علائم آن به صورت زیر است:
- درد
- فشار
- التهاب و قرمزی
اگر کیست در بافتهای مخاطی دهان باشد، ممکن است شبیه به زخم یا تاول به نظر برسد. در نتیجه تا زمانی که کیست به قدری بزرگ نشده که یک توده برامده ایجاد کند که دیده یا در حین لمس حس شود، معمولا فقط با عکس اشعه ایکس میتوان کیست را تشخیص داد.
اطلاعات بیشتر : انواع بیماری های لثه
انواع کیست دندان و دهان چیست؟
کیست دنتیجروس (فولیکولار): نزدیک به تاج دندان عقل نهفته یا روی آن تشکیل می شود. کشیدن دندان عقل نهفته معمولا درمان پیشگیرانه ای است که در این موارد توصیه میشود.
کیست پری اپیکال: این کیستهای دهانی معمولا در قاعده دندان تشکیل می شوند. علت آن عفونت پالپ یا مردن عصب دندان است. کیست پری اپیکال میتواند آبسه باشد.
کیست مخاطی یا موکوسل: این نوع کیست معمولا در سلولهای نرم ناحیه دهان، سطح داخلی گونه، لب و زبان تشکیل می شود. معمولا علت آن صدمه دیدن یا تحریک شدن بافتهای این ناحیه است. اگر دچار کیست موکوسل هستید، احتمالا متوجه می شوید که مرتبا ایجاد می شود و گاهی اوقات از آن بزاق آزاد می شود.
کیست های ادنتوژنیک: مجموعه کیستهای دندان (علاوه بر پری اپیکال و دنتیجروس) هستند که غالبا در استخوان فک شناسایی می شوند. این نوع کیستهای دندان به ندرت ایجاد می شود اما اغلب رشد می کنند و بزرگ می شوند چون در داخل استخوان هستند و سخت تر میتوان آنها را شناسایی کرد.
کیست دندان چه عوارضی ایجاد می کند؟
کیست دندان اگر درمان نشود منجر به از بین رفتن بخشی از استخوان فک می شود و گاهی ممکن است سلامتی را به خطر بیندازد. حتی در کیستهای بسیار کوچک هم که علائمی ایجاد نمی کنند باید کیست فورا درمان شود وگرنه در نهایت میتواند به موارد زیر منجر شود:
- عفونت دندان
- از دست دادن دندان
- زایده های خوش خیم در فک
- شکستگی فک
روشهای درمان کیست های دهان و دندان چیست؟
درمان بسته به اندازه فک و محل آن، متفاوت است. اگر کیست کوچک باشد دکتر میتواند طی عمل جراحی تمامی آن را در بیاورد بدون این که بافتهای اطراف دندان صدمه ببینند.
در موارد دیگر ممکن است از تکنیک جراحی به نام مارسوپیالیزیشن (marsupialization) استفاده شود که در آن، کیست برش خورده و باز می شود تا مواد داخل آن تخلیه شود و سپس به نحوی بخیه زده می شود که باز بماند تا از بزرگ شدن کیست در آینده، جلوگیری شود. برای دندانهایی که از آسیب های غیر قابل برگشت رشد کیست صدمه دیده اند، ممکن است عصب کشی ضرورت داشته باشد.
پیش از تصمیم گیری برای درمان کیست دهان، همیشه سی تی اسکن توصیه می شود تا وضعیت دندانها و استخوان کامل بررسی شود و با توجه به آن درمان صورت بگیرد.
نحوه جراحی خارج کردن کیست دندان
تفاوت کیست و آبسه دندان چیست؟
کیست یک کیسه حاوی مواد مایع یا نیمه جامد در اطراف دندان یا لثه است که از ابتدا عفونت ندارد اما اگر دچار عفونت شود به آن آبسه گفته می شود. آبسه دندان یک عفونت حاد است که ورم کرده و بسیار درد دارد. گاهی اوقات باکتریهای عامل عفونت، طعم بدی در دهان ایجاد می کنند.
چه عواملی منجر به تشکیل کیست دندان می شوند؟
به طور کلی کیست های دندان در نوک ریشه دندانهای در حال مرگ یا دندان مرده تشکیل می شوند اما دلایل دیگری هم برای ایجاد آنها وجود دارد.
- موقعیت نامناسب دندان دائمی
- رشد غیر طبیعی دندان
- عارضه ناشی از عصب کشی
- عوارض اختلال گورلین یا اختلالات ارثی دیگر. افرادی که به سندرم شبه خال سلولهای قاعده ای (بازال) دارند که سندرم گورلین گولتز نام دارد، مبتلا هستند، ژنی که رشد زایده ها را سرکوب می کند ندارند. این سندرم باعث رشد کراتوکیستهای ادنتوژنیک متعدد در فک، سلولهای سرطانی سلول قاعده ای پوست و همچنین ویژگی های دیگر می شود.
- رشد دندان عقل
- جهش در سلولهایی که در رشد نرمال دندان دخیل هستند.
چگونه میتوان از تشکیل کیست دهان جلوگیری کرد؟
جدا از حفظ بهداشت دهان که مهمترین کاری است که برای سلامت دهان خود میتوانید انجام بدهید، دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید تا از تشکیل کیست یا بزرگ شدن آن یا مشکلات دندانی دیگر جلوگیری کنید.
کیست دهان در هر کسی ممکن است تشکیل شود اما در کسانی که بهداشت دهان را رعایت نمی کنند خیلی شایعتر است. دندانهایی که سالم هستند به ندرت در اطرافشان کیست تشکیل می شود.
علاوه بر چکاپ دندانپزشکی، هر مشکل دندانی که دارید باید زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید تا از پیچیده تر شدن آن پیشگیری نمایید.
سلام من کیست داشت دندونم دکترم عصب کشی کردولی بازم درددارم بنظرتون چیکاربایدکرد
سلام وقت بخیر
تا ۱۰ روز الی دو هفته درد بعد از عصب کشی طبیعیست. اما چون دندان شما کیست داشته است تا برطرف شدن کامل کیست و عفونت کمی درد خواهید داشت و باید تحت درمان دندانپزشک باشید. اگر بعد از دو هفته همچنان درد داشتید باید به پزشکتان اطلاع دهید.
سلام من یه ده روز هست دندونم رو کشیدم باتوجه به اینکه استخون بیرون بود بعد چند روز دکتر اقدام به بخیه زدن کرد اما همچنان محل مورد نظر درد شدید داره و متورم هست به زور آمپول و مسکن آروم میشه میترسم این تورم ها باعث کیست بشه
سلام وقت بخیر
بعد از کشیدن دندان تا یک هفته الی ده روز درد طبیعیست اما اگر درد خیلی زیاد است و همچنان ادامه دارد باید به پزشکتان اطلاع دهید و برای معاینه مجدد مراجعه نمایید. کیست دندان بخاطر پوسیدگی ریشه دندان و یا عفونت لثه بوجود می آید، چون شما دندانتان را کشیده اید و پوسیدگی در دهانتان نیست خیر تبدیل به کیست نمی شود.
سلام خسته نباشید
من به تازگی متوجه یک چیز سفید که شبیه عفونت هست شدم ۱۲ سالمه
خطرناکه. یعنی باید نگران باشم ؟؟؟
سلام وقت بخیر
باید حضوری مراجعه نمایید تا بررسی شود. اگر عفونت باشد یعنی ریشه دچار پوسیدگی شده است. هرچه سریعتر درمان شود بهتر است تا باعث گسترش عفونت و پوسیدگی نشود.
سلام وقت بخیر دندون آسیاب فک پایینم دچار زدگی شده و سوراخ شده و به عصب رسیده الان چند روزه با وجود مصرف انتی بیوتیک احساس میکنم دندون های کناری دندون خرابم انگار که از سطح بقیه دندونم بالاتر اومده زیر لثمم احساس میکنم ورم داره اما از بیرون چیزی معلوم نیست تا غدد لنفاوی زیر گلومم درد داره الان نمیدونم دندونم دچار عفونت شده یا التهاب لثه
سلام وقت بخیر
اگر پوسیدگی دندان به ریشه و عصب رسیده باشد و مدت طولانی درمان نشود باعث عفونت دندان و لثه و همچنین باعث خرابی دندان های مجاور می شود. باید به دندانپزشکی مراجعه نمایید تا معاینه و برای درمان اقدام کنند. اگر دیر اقدام کنید ممکن است دیگر نتوان کاری کرد و مجبور به کشیدن دندان شوید.
سلام کیست دندان یا لثه موجب بروز سرطان میشود؟
سلام وقت بخیر
بله ولی بستگی به نوع کیست و وسعت آن دارد. باید بررسی شود.
سلام دو تا دندون من تغییر رنگ داشتن دکتر گفت که دندونهای مورد نظر باید کشیده بشن قبلا هم عفونت کرده بودند ولی همچنان عفونت دارن
سلام وقت بخیر
اگر عفونت خیلی زیاد باشد و آسیب شدید به ریشه وارد کرده و راه درمانی وجود نداشته باشد بله باید کشیده شود. بعد از کشیدن دندان و یک دوره دارو درمانی برطرف می شود.
با سلام دندان کیست داشتم دندانپزشک عمل کرد دوباره کیست شکل گرفت آیا راهکاری وجود دارد یا خطرناک هست
سلام وقت بخیر
باید حضوری مراجعه نمایید تا اندازه و نوع کیست بررسی شود و بعد درمانی برای آن تعیین شود. احتمالا نیاز به کشیدن دندان باشد.
سلام دکتر وقت شما بخیر من یه دندان کاملا خراب داشتم که عصاب کشی کردم اما باز اذیتم میکرد و یک هفته ای میشه جراحی کردم کشیدمش بعد اینکه داخل لثم یچی اندازه فندوق بادکرده سه سمت صورتم تپل تره بنظرشما کیست یا همون عفونت خوب میشه یک هفتس چرکخشکن میخورم تغییری نکرده😔
سلام وقت بخیر
احتمالا عفونت باشد با مصرف آنتی بیوتیک برطرف می شود. طول درمان بستگی به مقدار عفونت دارد اگر زیاد باشد حدودا یک ماه زمان میبرد تا کاملا برطرف شود. باید تحت نظر دندانپزشک باشید و داروهایی که ایشان تجویز می کنند، مصرف کنید.