نکشیدن دندان عقل گاهی عوارض جدی و پنهانی به دنبال دارد. رشد ناقص یا نهفته این دندان اغلب باعث درد و التهاب، عفونت دهان و پوسیدگی دندان مجاور می شود. همچنین فشار آن نیز ممکن است به نامرتبی دندان ها، بوی بد دهان و حتی تشکیل کیست فکی منجر شود. این مشکلات بدون علامت واضح پیشرفت می کنند و در نهایت به سلامت کل دهان آسیب می زنند. به همین دلیل بررسی منظم دندان عقل توسط دندانپزشک اهمیت زیادی دارد. در ادامه این مطلب به زمان و دلیل کشیدن دندان عقل و عوارض نکشیدن آن می پردازیم.
دندان های عقل که به آسیاب سوم نیز معروف هستند، آخرین مجموعه دندانهایی هستند که در دهان رشد میکنند. معمولا در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشدشان را آغاز میکنند. گاهی اوقات، دندانهای عقل به طور جزئی یا کامل در لثه یا استخوان فک به دام میافتند. به این حالت نهفتگی دندان عقل گفته میشود.
چرا باید دندان عقل نهفته را بکشیم؟
دندان عقل اگر بهصورت نهفته یا ناقص رشد کند، ممکن است باعث درد، التهاب، عفونت، پوسیدگی و حتی تغییر در نظم سایر دندانها شود. بسیاری از دندانپزشکان توصیه میکنند که این دندانها در سنین جوانی، پیش از بروز عوارض، کشیده شوند. عوارض نکشیدن دندان عقل شامل کیست فکی، بوی بد دهان، فشار به دندانهای کناری و حتی اختلال در عملکرد فک است. در حالیکه کشیدن دندان عقل ممکن است عوارض موقتی مانند تورم یا درد ایجاد کند، این مشکلات بهمراتب خفیفتر از آسیبهای ناشی از نکشیدن آن هستند. به همین دلیل، معاینه منظم و مراجعه به دندانپزشک برای تصمیمگیری درباره زمان مناسب کشیدن دندان عقل اهمیت زیادی دارد.
اگر دندانهای نهفته شما باعث درد، عفونت یا سایر آسیب های دندانی میشود، معمولا کشیدن دندان عقل توصیه میشود. بسیاری از دندانپزشکان این روش جراحی دهان را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای کاهش خطر مشکلات در آینده توصیه میکنند تا عوارض نکشیدن دندان عقل در آینده کاهش یابد.
اگر هر یک از علائم زیر را دارید سریعا باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا نسبت به درمان اقدام کنید. زیرا عوارض نکشیدن دندان عقل در مواقع ضروری، باعث آسیب به سلامتی دهان و دندان در آینده میشود.
- درد در داخل یا نزدیک دندان عقل
- عفونت مکرر بافت نرم پشت آخرین دندان
- کیست دندان
- تومورها
- آسیب به دندان های مجاور
- بیماری لثه
- پوسیدگی گسترده دندان
تصمیمگیری در مورد اینکه یا چه زمانی دندان عقل باید کشیده شود و عوارض نکشیدن دندان عقل چقدر خواهد بود، آسان نیست. با دندانپزشک خود در مورد اینکه چه چیزی برای سلامت دهان و دندان شما بهتر است مشورت کنید.
برای اطلاعات بیشتر: جراحی دندان عقل نهفته چگونه انجام می شود؟
چه زمانی باید دندان عقل را بکشیم؟
برخی از دندانپزشکان توصیه میکنند در صورتی که دندان عقل به طور کامل رشد نکند و به صورت نهفته باشد باید نسبت به کشیدن آن اقدام کنید. در بسیاری از موارد، کشیدن دندان عقل در ۱۵ تا ۲۲ سالگی بهترین زمان است. زیرا خارج شدن دندان از لثه آسانتر است و ریشهها به طور کامل تشکیل نشدهاند.
در این سنین استخوان فک تراکم کمتری دارد و به طور کلی بهبودی پس از جراحی سریعتر است. به همین دلیل است که برخی از جوانان قبل از اینکه عوارض نکشیدن دندان عقل را تجربه کنند، اقدام به کشیدن آن می کنند.
همچنین اگر علائم زیر را دارید، حتما با دندانپزشک مشورت کنید:
- درد یا التهاب مکرر لثه در ناحیه عقب دهان
- پوسیدگی دندان عقل یا دندان مجاور
- فشار و نامرتبی دندان ها
- وجود کیست یا علائم عفونت
- مشکلات سینوسی مرتبط با دندان عقل
نکشیدن دندان عقل چه عوارضی دارد؟
در بسیاری از افراد، فضای کافی برای رویش درست دندان عقل وجود ندارد و همین موضوع باعث می شود دندان به شکل نهفته، نیمه نهفته یا کج رشد کند. اگر این شرایط، درمان و مدیریت نشود، باعث بروز مشکلات جدی دهان و دندان منجر می شود. در ادامه به مهم ترین عوارض یا مشکلات نکشیدن دندان عقل و نهفته می پردازیم:
۱. درد و التهاب
رشد ناقص یا نهفته دندان عقل اغلب باعث التهاب لثه اطراف آن می شود. این التهاب با درد، قرمزی، تورم و حتی عفونت است. در برخی موارد، لثه روی دندان عقل نیمه نهفته به شکل یک فلاپ (پرچم کوچک لثه ای) باقی می ماند که محیطی مناسبی برای تجمع باکتری ها ایجاد می کند.
۲. عفونت دهان
وقتی دندان عقل درست رویش پیدا نکند، باکتری ها و موادغذایی در اطراف آن تجمع می کنند و به مرور منجر به عفونت لثه (پری کورونیت) یا حتی عفونت استخوان فک می شوند. گسترش عفونت نیز بخش های دهان یا حتی گلو را درگیر می کند.
۳. پوسیدگی دندان های مجاور
دندان عقل نهفته یا کج، به دندان های کناری فشار وارد می کند. این فشار باعث گیر کردن مواد غذایی و میکروب ها بین دندان ها شده و احتمال پوسیدگی دندان های آسیای دوم را به شدت افزایش می دهد.
۴. آسیب به ریشه دندان های کناری
برخی مواقع، دندان عقل به سمت ریشه دندان کناری متمایل می شود و به مرور زمان باعث تضعیف یا تحلیل ریشه می گردد. این آسیب منجر به از دست دادن دندان مجاور خواهد شد.
۵. بوی بد دهان
گیر کردن غذا و تجمع باکتری ها در اطراف دندان عقل نیمه نهفته، محیطی مناسب برای رشد میکروب ها است؛ در نتیجه باعث ایجاد بوی بد دهان و طعم ناخوشایند در دهان می شود.
۶. کیست و تومور فکی
یکی از عوارض جدی تر نکشیدن دندان عقل نهفته، تشکیل کیست دندانی در اطراف آن است. تشکیل کیست نیز به استخوان فک و دندان های اطراف آسیب می زند. در این شرایط، حتی ممکن است تومورهای خوش خیم نیز ایجاد شوند.پ
بیشتر بخوانید: گوشت اضافه در لثه
۷. نامرتبی دندان ها
اگر دندان عقل در فضای محدود فک رشد کند، به سایر دندان ها فشار وارد کرده و باعث ازدحام و نامرتبی دندان ها می شود. این موضوع مخصوصا بعد از ارتودنسی اهمیت بسیاری دارد، زیرا ممکن است نتیجه درمان ارتودنسی را خراب کند.
۸. مشکلات سینوسی
دندان عقل های فک بالا در نزدیکی سینوس ها قرار دارند. رشد غیرطبیعی یا عفونت این دندان ها باعث درد، فشار و مشکلات سینوسی مثل گرفتگی یا سردرد شود.
۹. اختلال در جویدن و باز و بسته کردن دندان
دندان عقل نهفته ممکن است باعث محدودیت حرکتی فک، درد هنگام جویدن یا حتی صدا در مفصل فکی شود. این مشکل زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار می دهد.
کشیدن دندان عقل نهفته چه عوارضی دارد؟
مانند هر روش جراحی، کشیدن دندان عقل با برخی از خطرات و عوارض بالقوه همراه است، از جمله:
- سوکت های خشک: (حفره خشک که به آن استئیت آلوئولار نیز گفته می شود) زمانی اتفاق میافتد که لخته خون ناشی از جراحی زودتر از موعد از حفره دندان جدا شود و استخوان نمایان شود. میتوانید با پرهیز از نوشیدن با نی پس از کشیدن دندان عقل، خطر خشکی حفرهها را کاهش دهید.
- عفونت: گاهی اوقات باکتری، غذا یا باقی مانده غذا ممکن است در حفره دندان گیر کرده و در نتیجه عفونت ایجاد شود. دندانپزشک یا جراح دهان شما میتواند آنتیبیوتیک را برای درمان عفونت دهان تجویز کند.
- آسیب به دندان های مجاور: گاهی اوقات اعصاب، استخوان فک، سینوس ها یا سایر دندانهای شما ممکن است در حین برداشتن دندان عقل آسیب ببینند.
- درد و تورم: اکثر بیماران درد و تورم را در اطراف محل استخراج تجربه میکنند که معمولا در چند روز اول پس از جراحی به اوج خود میرسد. این ناراحتی اغلب با مسکنهای بدون نسخه قابل کنترل است.
- حالت تهوع: بیماران ممکن است حالت تهوع داشته باشند که اغلب از عوارض جانبی بیحسی است که در طول عمل استفاده میشود. معمولا با از بین رفتن بیحسی برطرف میشود.
- سفتی فک: سفتی موقت فک یا تریسموس ممکن است رخ دهد که باز کردن کامل دهان را دشوار میکند. این امر به ویژه در بیماران جوانتر شایع است.
- بی حسی: برخی از افراد ممکن است به دلیل تحریک عصبی در حین کشیدن، بیحسی موقت در زبان، لب یا چانه را تجربه کنند. این مشکل معمولا در عرض چند هفته برطرف میشود، اما گاهی اوقات میتواند طولانیتر شود.
- خونریزی بیش از حد: در حالی که مقداری خونریزی طبیعی است، خونریزی بیش از حد ممکن است در حدود ۳۰ درصد از بیماران رخ دهد.
متن انگلیسی:
“Advanced surgical techniques reduce the risk of these injuries, but they can still happen. Additional oral surgery procedures may be necessary to address this type of damage.”
ترجمه فارسی: «تکنیک های جراحی پیشرفته خطر این آسیب ها را کاهش می دهند، اما هنوز هم ممکن است رخ دهند. ممکن است برای رفع این نوع آسیب، اقدامات جراحی دهان اضافی لازم باشد.»
به نقل از سایت clevelandclinic
کاربرد دندان عقل
اگر دندان های عقل در موقعیت های مناسب خود بیرون بیایند، میتوانند در پشت دهان شما حمایت کنند و استخوان فک شما را حفظ کنند. اما به طور کلی، ما در واقع به دندان عقل خود نیاز نداریم. در واقع، اکثر دندانپزشکان، دندانهای عقل را بی اهمیت می دانند. این بدان معنی است که آنها در گذشته به هدفی خدمت کردند، اما دیگر این کار را نمیکنند.
رژیم غذایی اولیه اجداد ما شامل بسیاری از گیاهان خام، آجیل های سفت و گوشت های سفت بود و دندان عقل برای آسیاب کردن این غذاها جهت هضم مناسب ضروری بود. امروزه با پختن غذاها و استفاده از وسایل پیشرفته برای خرد کردن غذاها ما را از دندان عقل بینیاز کرده است. همانطور که ما به این تغییرات رژیم غذایی عادت کردیم، بدن ما تغییرات کوچک تکاملی را تجربه کرده است. مثلا آرواره هایمان کوچکتر شد. به همین دلیل است که بسیاری از افراد در دهان خود فضای کافی برای رشد دندان عقل خود ندارند.
سوالات متداول
۱. اگر دندان عقل درد نداشته باشد، کشیدن آن ضروری است؟
بله؛ حتی اگر دندان عقل بدون درد باشد، ممکن است نهفته یا نیمه نهفته باشد و به مرور باعث پوسیدگی دندان های کناری، کیست یا نامرتبی دندان ها شود.
۲. خطرناک ترین عوارض نکشیدن دندان عقل چیست؟
تشکیل کیست یا عفونت شدید اطراف دندان عقل، خطرناک ترین عارضه است، زیرا به استخوان فک و دندان های اطراف آسیب می زند.
۳. آیا کشیدن دندان عقل باعث تغییر در فرم صورت می شود؟
خیر؛ کشیدن دندان هیج تاثیری بر فرم یا زیبایی صورت ندارد. تنها در صورت وجود ورم موقت پس از جراحی ممکن است تغییر ظاهری جزئی دیده شود که طی چند روز برطرف می شود.
همچنین بخوانید: علت و درمان درد بعد از کشیدن دندان
۴. آیا همه باید دندان عقل خود را بکشند؟
خیر؛ تنها در صورتی که دندان عقل باعث درد، عفونت، فشار به دندان های کناری یا سایر مشکلات شود، کشیدن آن ضروری است. در غیر این صورت می تواند سال ها بدون مشکل در دهان باقی بماند.
۵. بهترین سن برای کشیدن دندان عقل چه زمانی است؟
معمولا قبل از ۲۵ سالگی بهترین زمان است، زیرا در این سن ریشه ها کامل نشده اند، تراکم استخوان کمتر است و جراحی راحت تر با عوارض کمتر انجام می شود.
نتیجه گیری
نکشیدن دندان عقل به مشکلاتی مانند التهاب، عفونت، پوسیدگی دندان های مجاور، بوی بد دهان و حتی تشکیل کیست های فکی منجر می شود. به همین دلیل، بررسی وضعیت دندان عقل و تصمیم گیری به موقع درباره کشیدن یا نگه داشتن آن اهمیت زیادی دارد.
اگر به دنبال درمان مطمئن و بدون درد هستید، کلینیک بابکان با بهره گیری از جدیدترین تجهیزات و تیمی حرفه ای، بهترین خدمات جراحی و کشیدن دندان عقل را ارائه می دهد.
