در سال‌های اخیر جایگزین کردن دندان از دست رفته، دیگر مسئله بغرنجی به شمار نمی‌آید؛ زیرا راهکارهای متعددی برای این موضوع وجود دارند. یکی از این راهکارها، بریج دنباله دار یا مریلند است. بریج دندان در واقع همان پر کردن فضای خالی حاصل از نبودن دندان است. نکته مهم در خصوص از دست رفتن دندان‌ها این است که اگر جای خالی آنها را با یک جایگزین مناسب پر نکنید، احتمال کج شدن و به هم ریختگی سایر دندان‌ها وجود خواهد داشت. همچنین از دست دادن دندان‌ها، می‌تواند به ایجاد اختلالاتی در تکلم، غذا خوردن و بیماری‌های گوارشی منجر شود.
بریج دنباله دار چیست؟
در روش بریج دنباله‌دار، روکش یا دندان مصنوعی را با تکیه بر دندان‌های کناری فضای خالی، در محل خود حکم می‌کنند. جنس دندان جلو معمولاً از سرامیک انتخاب می‌شود؛ زیرا سرامیک، جلوه و زیبایی بیشتری به دندان خواهد داد. بریج را هم می‌توان نوعی دندان مصنوعی به شمار آورد؛ اما تفاوت‌های بسیار زیادی با ندان‌های مصنوعی ساده و دست دارد. بریج‌ها دارای انواع مختلفی هستند که شامل سنتی، کنسولی، مریلند یا باله‌دار و بریج‌هایی بر پایه ایمپلنت می‌شوند که بهترین نوع آنها مریلند است. مریلند از نظر موارد مختلفی مانند متریال، کاربرد و …، با سایر بریج‌ها دارای تفاوت‌های عمده‌ای است. بریج در علم دندانپزشکی با عنوان پونتیک نیز شناخته می‌شود. اگر در کنار بریج دندان طبیعی قرار نگرفته باشد، ثابت کردن آن با ایمپلنت نیز انجام می‌گیرد.
برای ساخت بریج‌ها از مواد مختلفی مانند چینی، طلا و … استفاده می‌شود. همچنین در برخی از موارد، روکش دندان‌های کناری از جنس فلز خواهد بود. بریج مریلند با نام باله‌دار نیز معروف است که توسط پزشکان کالج مریلند تولید شده است. مریلند در واقع نوعی پل دندانی است که به پر کردن فضای خالی دندان از دست رفته پرداخته و به دندان‌های مجاور اتصال می‌یابد. در گذشته بریج باله‌دار را صرفاً از فلز می‌ساختند؛ اما با توجه به اینکه فلزات با مشکلاتی مانند تغییر رنگ و چسبندگی مواجه می‌شدند، امروزه از متریال‌های دیگری استفاده می‌کنند.
این متریال‌ها شامل پرسلن، زیرکونیا و کامپوزیت می‌شوند. نام پرسلن از جنس آن یعنی پرسلن گرفته شده است که لایه نازکی بوده که به ونیر دندانی نیز معروف است و به لمینت دندان بسیار شبیه است. بریج‌های زیرکونیا نیز از جنس زیرکونیوم ساخته شده و مقاومت بالایی دارند. از آنجایی که این ماده سازگاری خوبی با بدن دارد، برای ساخت بریج باله‌دار نیز استفاده می‌شود. اما کامپوزیت‌ها پرکاربردترین و متداول‌ترین نوع بریج‌های باله‌دار هستند. کامپوزیت‌ها از نظر ظاهری و رنگی بسیار شبیه دندان‌های طبیعی بوده و از این رو طرفداران بیشتری دارند.
جنس قالب مریلند
برای ساخت مریلند، معمولاً از سرامیک و فلز استفاده می‌شود که موجب انعطاف‌پذیری و استحکام آن خواهد شد. همچنین آلیاژ‌های داخل بریج، از جنس کروم-کبالت یا تیتانیوم بوده که دارای مقاومت خوبی در برابر فشار و فرسایش هستند. بخش خارجی بریج‌ها از جنس سرامیک ساخته شده است که به طبیعی‌تر شدن ظاهر آن کمک می‌کند.
نحوه قرارگیری بریج دنباله دار
نصب بریج دندان دنباله‌دار نیز مانند سایر بریج‌ها، نیازمند طی چند مرحله است. این مراحل شامل اندازه‌گیری، تهیه پیوندها، چسباندن و اتصال پیوندها، اتصال نوار پشتی و تثبیت بریج مریلند می‌شود.
- اندازه گیری: اندازه‌گیری دقیق دندان از دست رفته و دندان‌های مجاور آن
- تهیه پیوندها: تهیه پیوندها به صورت دقیق و بر اساس اندازه و شکل دندان‌های بیمار
- چسباندن و اتصال پیوندها: اتصال پیوندها به دندان‌های همسایه برای قرارگیری درست بریج در جای خود
- اتصال نوار پشتی: اتصال نوار پشتی به ه دندان‌های از دست رفته
- تثبیت بریج دنباله دار: قرار گرفتن و تثبیت بریج دنباله‌دار در جای خود
اجزای بریج دنباله دار
بریج دنباله‌دار از سه جزء اصلی پیوندها، نوار پشتی و نوار ساخته می‌شود. پیوندها بخشی از بریج هستند که باید به دندان‌های کناری متصل شوند. پیوندها را معمولاً از آلیاژ‌های مختلف و یا پلیمرهای مخصوص می‌سازند. نوار پشتی نیز بخشی است که باید پشت دندان‌ها قرار گیرد. این نوار علاوه بر قرارگیری در پشت دندان‌ها، همزمان به پیوندها نیز اتصال می‌یابد. از این طریق می‌تواند به ثابت نگه داشتن پل در جای خود کمک کند. قسمت نوار نیز مانند نوار پشتی، پل یا بریج را در جای خود ثابت نگه می‌دارد.
مزایای بریج مریلند
بریج مریلند در حال حاضر یکی از بهترین روش‌ها برای جایگزینی دندان از دست رفته به شمار می‌آید. این روش مزایای زیادی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- حفظ زیبایی ظاهری دهان و دندان
- حفظ سلامت دندان‌های مجاور دندان از دست رفته
- عدم نیاز به سفت کردن دندان‌های مجاور بر خلاف پل‌های سنتی
- عدم نیاز به زمان زیاد برای انجام کار
- راحت بودن تعویض بریج دنباله‌دار
- عدم نیاز به جراحی
- ایجاد حسی شبیه به دندان واقعی
- عملکردی بسیار شبیه به دندان واقعی
- هزینه نصب کمتر در مقایسه با ایمپلنت
- دوام و مقاومت بیشتر نسبت به دندان مصنوعی
- عدم ایجاد لغزش و تکان خوردن برخلاف دندان مصنوعی و داشتن ثبات کافی
- راحت بودن هنگام جویدن غذا و یا صحبت کردن بدون ایجاد مشکل
- گزینه‌ای مناسب برای دندان‌های جلویی
- دارای طول عمری حدود ۱۰ سال
معایب بریج مریلند
هر روش درمانی در کنار مزایایی که دارد، می‌تواند معایبی نیز داشته باشد. بریج مریلند نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارد. البته باید دقت داشته باشید که در صورتی که گزینه مناسبی برای انجام مریلند هستید، حتماً باید این کار توسط یک دندانپزشک ماهر انجام دهید. همچنین بریج شما باید در لابراتوارهای تخصصی دندانپزشکی ساخته شود. معایب بریج دنباله‌دار شامل موارد زیر می‌شوند:
- محدودیت در استفاده برای دندان‌های پشتی و خلفی و کاربرد آن فقط برای دندان‌های جلویی
- احتمال کاهش ثبات در صورت عدم تثبیت درست
- قیمت بالاتر در مقایسه با دندان‌های مصنوعی
- عدم جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان
- دوام و ماندگاری کمتر در مقایسه با ایمپلنت
- نیاز به سالم بودن دندان‌های مجاور دندان از دست رفته
ماندگاری بریج دنباله دار
طول عمر متوسط بریج دنباله دار، معمولاً بین ۵ تا ۷ سال است. اما اگر از بریج به درستی مراقبت شود و در شرایط مناسبی قرار گیرد، حتی بیشتر از ۱۰ سال نیز می‌تواند عمر کند. برای اینکه پل دندانی شما همیشه در بهترین وضعیت قرار گیرد، باید به طور مداوم تحت نظر پزشک باشید. عوامل مختلفی وجود دارند که که می‌توانند بر میزان ماندگاری بریج تاثیرگذار باشند؛ عواملی مانند محل قرارگیری مریلند، تعداد و یا جنس مدل‌های آن. اما باله‌های بریج را می‌توان مهم‌ترین عامل در ماندگاری آن به شمار آورد.
در صورتی که چسبندگی باله‌ها به دندان‌های مجاور به خوبی انجام گرفته و کاملاً محکم باشند، طول عمر بریج نیز بیشتر خواهد شد؛ زیرا این باله‌ها هستند که دندان را به دندان‌های کناری وصل می‌کنند. اما این نکته را هم مد نظر داشته باشید که ممکن است طول عمر بریج مریلند در مقایسه با سایر روش‌ها کمتر باشد، اما آسیب آن نیز کمتر خواهد بود. اگر بیمار تمام نکات مراقبتی لازم را به درستی انجام دهد، حتی تا ۱۵ سال نیز می‌تواند از بریج دنباله‌دار خود استفاده کند.
مراقبت های بریج مریلند
برای ماندگاری بیشتر بریج دنباله دار، باید یک سری مراقبت‌های لازم را انجام دهید. متاسفانه برخی از افراد اهمیت چندانی به مراقبت از بریج دندان خود نمی‌دهند. همین امر موجب خراب شدن بریج و طول عمر کوتاه آن خواهد شد. استفاده منظم و اصولی از مسواک، خمیر دندان، نخ دندان و دهان‌شویه، یکی از مهم‌ترین اصول نگهداری بریج به شمار می‌آید. دقت کنید که هر روز و روزی دو بار باید مسواک زده شود. همچنین روزانه حداقل یک بار، زدن نخ دندان بسیار ضروری است.
زیر و اطراف بریج نیز مانند سایر دندان‌ها باید از هر گونه مواد غذایی پاک شود. همچنین اگر عادت به دندان قروچه دارید، باید هرچه سریعتر نسبت به درمان آن توسط دندانپزشک اقدام نمایید؛ زیرا دندان قروچه یکی از عامل‌های مهم در کاهش طول عمر بریج و همچنین تخریب و پوسیدگی سایر دندان‌ها است. مراجعه منظم به دندانپزشک نیز از دیگر اصول مراقبتی لازم است. شما باید به طور مرتب و هر ۶ ماه یک بار، به دندانپزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های دوره‌ای در مورد بریج‌ها انجام گیرد.
بیشتر بدانید: دندان قروچه چیست و چگونه درمان می شود
در این صورت اگر بریج احتیاج به تعمیر داشته باشد، سریعتر می‌توانید برای تعمیر آن اقدام نمایید. از دیگر اصول مراقبتی لازم، داشتن تغذیه مناسب است؛ تغذیه‌ای که بر پایه دوری از مصرف مواد شیرین و اسیدی و مصرف مواد سالم باشد. مصرف بیشتر میوه، سبزیجات و مواد فیبردار در مقایسه با گوشت، می‌تواند در حفظ سلامت مریلند تاثیرگذار باشد. پرهیز از کارهایی مانند باز کردن درب قوطی‌ها با دندان و مصرف بیش از حد آجیل و هر نوع خوراکی سفت، از مهم‌ترین اصول مراقبتی بریج‌ها به شمار می‌آیند.
هزینه پل دندانی مریلند
بریج دنباله دار در مقایسه با سایر روشهای کاشت دندان، هزینه کمتری دارد. هزینه نهایی این کار به عوامل مختلفی مانند نوع بریج، جنس و مارک آن، تعداد، باله‌ها، دندانپزشک و میزان دستمزد او بستگی دارد. همچنین کیفیت ساخت و استحکام بریج، تاثیر به‌سزایی در قیمت آن خواهد داشت. هم اکنون در سال ۱۴۰۳، هر واحد بریج دندانی از حدود ۲ میلیون تومان تا ۱۰ میلیون تومان هزینه در بر خواهد داشت.
ضمناً این نکته را هم در نظر داشته باشید که نصب بریج دنباله‌دار، جزء پوشش‌های بیمه محسوب نمی‌شود؛ زیرا درست است که این روش نوعی روش درمانی محسوب می‌شود، اما در عین حال جزء عمل‌های زیبایی نیز به ه شمار می‌آید؛ به همین دلیل در دسته کارهای دندانپزشکی گران قیمت قرار می‌گیرد.
