یکی از فرآیندهای درمانی برای دندان ها جهت زیبا سازی و همچنین همگن ساختن میزان فشار بر سطح تمام دندان ها ارتودنسی می باشد. اما در برخی موارد خود فرآیند ارتودنسی نیاز به انجام درمان های مقدماتی قبلی دارد. از جمله رسیدگی به دندان های خراب شده و همچنین ایجاد فضای مناسب برای صاف کردن دندان ها تا در حین ارتودنسی بتوان آنها را به سمت محل مورد نظر هدایت کرد. در مواردی برای فراهم کردن این فضا نیاز به کشیدن دندان در ارتودنسی می باشد. طوری که گاهی راه دیگری وجود نخواهد داشت و کشیدن دندان ضرورت پیدا می کند. این فضای ناشی از خالی شدن یک دندان توسط دندان پزشک به صورت یکنواخت طی فرآیند ارتودنسی بین تمام دندان ها تقسیم می شود.
آیا کشیدن دندان در ارتودنسی لازم است؟
زمانی که در معاینات اولیه دندانپزشک تشخیص دهد که فضای کافی درون فک برای انجام ارتودنسی وجود ندارد و دندان ها تحت فشار نسبت به یکدیگر قرار دارند، برای فرد کشیدن دندان را تجویز می کند. مگر اینکه راه های درمانی دیگری وجود داشته باشد که در ادامه بیان می کنیم. اما زمانی که کشیدن دندان تنها راه موجود بیان شود ولی انجام نشود و بدون کشیدن دندان ارتودنسی صورت بگیرد، نتایج نهایی برگشت پذیر خواهند بود.
ضرورت کشیدن دندان در اینجا معنی پیدا می کند که بعد از اتمام فرآیند ارتودنسی دندان ها تحت فشار و با نیروی تماسی بالا، کنار یکدیگر قرار دارند. این فشار موجب می شود که در ادامه و با گذر زمان یکدیگر را به اطراف منحرف کنند و نتایج ارتودنسی از بین برود. حالا دوباره فرد با دسته ای از دندان ها که به صورت نامرتب قرار دارند روبرو می شود.
حالا باید دندان کشیده شود و ارتودنسی به صورت مجدد صورت بگیرد. این مورد باعث از دست رفتن هزینه و زمان زیادی برای فرد می شود.
همچنین بخوانید : سن مناسب شروع درمان ارتودنسی چه سنی است ؟
دلایل کشیدن دندان در ارتودنسی
برای همه افرادی که درخواست ارتودنسی دارند کشیدن دندان الزامی نیست و تحت شرایطی دندان پزشک تشخیص می دهد که دندان فرد باید کشیده شود، از جمله معمول ترین شرایط توصیه به کشیدن دندان می توان موارد زیر را ذکر کرد :
- کوچک بودن فک فرد متقاضی ارتودنسی : موجب می شود فضای کافی برای انجام ارتودنسی دندان ها در دهان فرد وجود نداشته باشد و دندان ها تحت فشار قرار داشته باشند.
- وجود آسیب شدید و خرابی در دندان : در این شرایط دندان قابل ارتودنسی نیست و نمی تواند به جهت گیری سایر دندان ها هم کمک کند و آنها را در مسیر درست نگه دارد.
- از بین رفتن تاج و ریشه دندان و عدم امکان ترمیم و درمان آن
- شلوغ بودن دندان ها به مقدار زیاد که امکان هم سو کردن آنها وجود نداشته باشد.
- وجود دندان اضافه جانبی روی دندان های دیگر یا مماس با دندان دیگر
- دندان های دچار صدمه شده شدید ناشی از ضربه و تصادف
در مواردی کشیدن دندان برای این مشکلات تجویز می گردد که هیچ راه درمان دیگری وجود نداشته باشد و دندان پزشک تشخیص دهد که کشیدن دندان نتایج بسیار مفیدتری را در ارتودنسی برای فرد فراهم می کند.
کدام دندان در ارتودنسی کشیده می شود ؟
بعد از تشخیص الزام در کشیدن دندان بنابر هریک از دلایل گفته شده، این نکته مهم است که بدانیم اولویت با کشیدن کدام دندان در ارتودنسی می باشد. پس بدانید که کشیدن هر دندانی استاندارد نیست و باید نکات و دسته بندی های خاصی در مورد کشیدن دندان رعایت شود.
ابتدا معاینه کاملی در مورد دندان ها صورت می گیرد و دندان های پوسیده، خراب شده، ترمیم شده، پر شده در اولویت قرار می گیرند مگر اینکه جزء دندان های جلویی صورت باشند.
بخاطر زیبایی و حفظ ظاهر فرد، اگر دندان خراب و مشکل داری وجود نداشته باشد، بررسی جهت کشیدن دندان از شماره ۴ شروع می شود. معمولا خرابی نیز در دندان های ۴ به بعد از هر سمت بیشتر اتفاق می افتد.
همچنین بخوانید : مراقبتهای دوران درمان ارتودنسی چگونه است؟
مورد بعدی حفظ قرینگی در کشیدن دندان است. زمانی که یک دندان از سمت راست فک شما به تشخیص پزشک کشیده شود، مطابق با آن و برای حفظ قرینگی یک دندان با شماره نزدیک به همان دندان سمت راست، از سمت چپ کشیده می شود.
اگر همین فرآیند را در دو فک بالا و پایین در نظر بگیریم، احتمال اینکه برای یک فرد با مشکلات دهانی یا فک کوچک و … نیاز به کشیدن ۴ دندان وجود داشته باشد، خواهد بود. در این زمینه نگرانی وجود ندارد و با تنظیم دندان ها در فرآیند ارتودنسی جای این ۴ دندان به خوبی پر می شود.
به این نکته هم اشاره کنیم که در حالت کلی کشیدن دندان عقل تجویز نمی گردد مگر اینکه در شرایط خاص و با مشکلاتی از جمله دندان درد، عفونت لثه، احتمال برهم زدن نتایج ارتودنسی، آسیب به عروق، اعصاب و سایر دندان ها روبرو باشیم.
روش هایی برای کاهش نیاز به کشیدن دندان در این درمان
می توان با استفاده و کمک گیری از روش های نوین در زمینه ارتودنسی میزان نیاز به کشیدن دندان را برای درمان ارتودنسی کاهش داد. در زیر برخی از این روش ها را که در این زمینه کمک کننده هستند مرور می کنیم :
- تراشیدن دندان ها
یکی از روش هایی که برای جلوگیری از کشیدن دندان ها استفاده می شود، تراشیدن دندان ها و همچنین باریک کردن قسمت تاج آنها با ابزار تخصصی می باشد. از این روش بیشتر در مواردی استفاده می شود که نامرتب بودن دندان ها ناشی از بزرگ بودن غیر طبیعی آنهاست و ربطی به اندازه فک ندارد. وقتی اندازه دندان اینطور بزرگ باشد مقداری از سطح محیطی تاج آن برداشته می شود و دیگر نیاز به کشیدن دندان وجود نخواهد داشت.
- سیستم دیمون
به عنوان یک روش درمان ارتودنتیک شناخته می شود. با کمک این روش می توان برای بیماران شرایطی را فراهم کرد که به میزان بالایی از صاف شدن دندان دست پیدا کنند. این روش صاف کردن دندان مقدار نیاز به کشیدن دندان را قبل از نصب بریس های ارتودنسی تا حد زیادی کاهش می دهد.
- سیستم اینویزیلاین
از این سیستم به عنوان یک جایگزین مناسب بریس های قدیمی استفاده می گردد. در اجرای این سیستم سخت افزارهای متفاوتی استفاده می گردد که بیشتر به یک محافظ دهان شبیه هستند تا بریس های ارتودنسی رایج که استفاده می گردد. امکان استفاده از این سیستم برای سنین مختلف وجود دارد و فقط در زمانی که دندان دچار مشکل حاد و تخریبی باشد نمی توان از آن استفاده کرد. از روش اینویزیلاین می توان در مواردی که نیاز به کشیدن دندان است استفاده کرد و این نیاز را برطرف نمود. چرا که با افزایش فضای فک، موجب می شود شرایط برای همه دندان ها مناسب باشد و فضای کافی در اختیار آنها جهت صاف شدن قرار بگیرد.
اطلاعات بیشتر : آیا می توان در حین درمان ارتودنسی، دندان را عصب کشی کرد ؟
- پالاتال اکسپندر
وسیع کننده کام یا همان پالاتال اکسپندر در مورد کودکان و نوجوانان استفاده می شود که شرایط استخوانی فک آنها به صورت کامل شکل نگرفته است و هنوز در مرحله رشد قرار دارند. در این روش سقف دهان طی فرآیندی افزایش می یابد. فضای اضافی ایجاد شده محیطی را در اختیار دندان ها قرار می دهد که بدون داشتن مانع به صورت صاف و یک دست رشد کنند و به اطراف منحرف نگردند.
- انتخاب ارتودنتیست حرفه ای
اما آخرین و مهمترین موردی که می توان برای جلوگیری از کشیدن دندان برای ارتودنسی به آن اشاره کرد، انتخاب دندانپزشک مناسب و حرفه ای است که بتواند با بررسی شرایط تصمیم درست اتخاذ کند و نیاز به کشیدن دندان در فرد را به حداقل خود برساند. این متخصصان در استفاده از بریس ها باتجربه و توانمند هستند و می توانند با ذهنیت قوی که دارند نظم مناسب و یک دستی را با ایجاد جهت گیری مناسب برای دندان ها فراهم نمایند، به گونه ای که تحت موارد بسیار نادر نیاز باشد دندانی کشیده شود.
امکان کشیدن چه دندان هایی در ارتودنسی وجود ندارد؟
تا حد امکان دندان پزشک نباید هیچ کدام از دندان های جلویی که شامل سه دندان از هر سمت می باشد را بکشد. همچنین در مورد دندان های ۴ به بعد باید با معاینه دقیق یکی یکی دندان ها مورد بررسی قرار بگیرند و در صورت سالم بودن هر دندان به دندان بعدی مراجعه شود و در نهایت دندانی برای کشیدن انتخاب گردد که نه ظاهر فرد را تحت تاثیر قرار دهد و نه یک دندان سالم کشیده شود که در کنارش یک دندان خراب و پوسیده یا پر شده وجود داشته باشد.
سلام و عرض ادب
من میخوام ارتودنسی انجام بدم دکتر بهم گفتن که یکی از چهار تا از دندونای پایین که بین دوتا نیش قرار دارند رو به خاطر مشکل فضا باید بکشم
اگه بین دوتا دندون نیشم ۳ تا دندون داشته باشم شکل خوبی میتونه داشته باشه؟
خط بین دوتا دندونای بالا و پایینم به هم منطبق نمیشه اصلا
به دکترمم گفتم حرفشون اینه که باید بکشی
خیلی ممنون اگه راهنماییم کنید
سلام وقت بخیر
کشیدن دندان برای باز کردن فضای فک در ارتودنسی یک روند طبیعیست و این فاصله و ناهماهنگی با ارتودنسی درست می شود نگران نباشید.
اگر تعداد دندانهای فک بالا مانند فک پایین باشد باید همان دندانی که در فک پایین کشیدید را در فک بالا نیز بکشید.
من قبلاً دو دندان دائمی فک بالا را برای ارتودنسی کشیدم،و دو دندان عقل پایین نیاز به جراحی داشت و فضای کافی نداشت کشیدمشون،دو دندان عقل بالاییم سالم هستن باید بکشمشون یا جایگزین دندان های کشیده شده دائمی نگهشون دارم؟
سلام وقت بخیر
دندانهای عقل جایگرین دندانهای دائمی و اصلی نمی شوند زیرا به مرور کج شده و ازبین می رود، اگر باعث فشار به سایر دندانها می شود بهتر است آن را بکشید. اگر هم مشکلی بوجود نیاورده و سالم می باشد نیاز به کشیدن نیست.
سلام وقت بخیر
ببخشید من دندون خرگوشی بالام کجه و باید ارتودنسی کنم اما دندون پنج بالا سمت چپ کلا خراب شده و باید بکشم ، دندون چهار بالا سمت راست هم روکش شده
دندون های عقلم هم دراومدن و هنوز نگه داشتم جراحیشون نکردم
میخواستم بدونم چقدر امکانش هست دندون روکش شده رو هم بکشم و با ارتودنسی فضای خالی دوتا دندون پر بشه؟؟
فقط اینکه حس میکنم فکم کوچیک نیست ولی دندونام فشرده کنار هم قرار گرفتن اصلا فاصله ای بینشون نیست
ممنون میشم منو راهنمایی کنید
سلام وقت بخیر
باید حضوری مراجعه نمایید تا متخصص ارتودنسی بعد از معاینه به شما بگویند چه دندانی را باید بکشید و چه دندانی را نباید بکشید. دندانی که روکش شده و مشکلی ندارد را چرا باید بکشید؟
دندان ۵ بالا هم اگر قابل درمان باشد بهتر است ابتدا آن را درمان کنید. مرحله آخر که راهی برای درمان نیست دندان کشیده می شود.
سلام خسته نباشید.. درمان ارتودنسی من تمام شد و الان سیم پشت ۴ دندان جلویی گذاشتن.. حالا نیاز شده که دندان آخریم باید بکشم/ الان نیازه دوباره ارتودنسی کنم؟
سلام وقت بخیر
خیر الان نیاز به ارتودنسی مجدد نیست باید به پزشکتان اطلاع دهید تا کاری کنند که دندانها از هم فاصله نگیرند.
سلام خسته نباشید من ۱ماه میشه ارتودنسی فک بالا انجام دادم الان دکترمعالجم میگه برای فک پایین باید دندان ۲فک پایینو بکشم خیلی استرس دارم ک کلا فکم بهم بریزه داغون شه نمیدونم چیکارکنم
سلام وقت بخیر
کشیدن دندان در ارتودنسی یک روند طبیعیست، در مواقعی که فک فضای کافی برای باز شدن نداشته باشد و یا تراکم دندان ها زیاد باشد متخصص دستور کشیدن دندان می دهند. احتمالا فک پایین شما هم به همین صورت است و فضایی برای صاف شدن دندانها در فکتان وجود ندارد.
نگران نباشید با ارتودنسی نظم دندانها دوباره درست می شود و شما نبود دندان ۲ را بعد از مرتب شدن احساس نمی کنید.